၀ါးခယ္မၿမိဳ.သည္ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီး ၏ ခရိုင္ ၆ ခု(နာဂစ္မတိုင္မွီက ၅ ခု) အနက္ ေၿမာင္းၿမခ၇ိုင္အတြင္းတြင္ ပါ၀င္ပါသည္။ေၿမာက္လတၱီတြဒ္ ၁၆ဒီဂရီ ၀၆ မိနစ္ မွ ၁၈ ဒီဂရီ ၅၀ မိနစ္အတြင္း အေရွ.ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၅ ဒီဂရီ ၀၁ မိနစ္မွ ၉၅ံ ၃၀ မိနစ္ အတြင္း တည္ရွိပါသည္။ေၿမာက္ဘက္ႏွင္. အေရွ.ေၿမာက္ ဘက္တြင္ ပန္းတေနာ္ၿမိဳ.နယ္ႏွင္. မအူပင္ၿမိဳ.နယ္ အေ...ရွ.ဘက္တြင္ က်ိဳက္လတ္ၿမိဳ.နယ္ အေရွ. ေတာင္ ဘက္တြင္ ...ေမာ္လၿမိဳင္က်ြန္း ၿမိဳ.နယ္ ေတာင္ဘက္တြင္ လပြတၱာ ၿမိဳ.နယ္ အေနာက္ဘက္တြင္ ေၿမာငး္ၿမ ၿမိဳ.နယ္ အေနာက္ေၿမာက္ဘက္တြင္ အိမ္မဲၿမိဳ.နယ္တို. ရွိပါသည္။ ၿမိဳ.နယ္ အက်ယ္အ၀န္းမွာ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း (၄၅၉.၅၂၄ ) မိုင္ၿဖစ္ၿပီး ဧရိယာ ဧက (၂၉၄၀၉၅) ခန္.ၿဖစ္ပါသည္။ ေၿမာက္ဘက္စြန္းမွ ေတာင္ဘက္စြန္းထိ ၄၄ မိုင္ခန္.ရွိၿပီး အေရွ. ဘက္စြန္းမွ အေနာက္ဘက္စြန္းထိ ၁၉ မိုင္ခန္. ရွိပါသည္။ ရပ္ကြက္ေပါင္း ၁၄ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း ၁၂၆ အုပ္စု ေက်းရြာခြဲေပါင္း ၅၈၃ ရြာ ၿဖင္.ဖြဲ.စည္းထားပါသည္။ၿမန္မာ လူမ်ိဳးႏွင္. ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား အမ်ားဆံုးေနထိုင္လွ်က္ရွိၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၂၄၃၀၄၈ ရွိ ကာ ယခုအခါ လူဦးေရ စုစုေပါင္း ၃၉၄၉၂၅ ဦး ခန္. ေနထိုင္လွ်က္ရွိပါသည္။အပူပိုင္း မုတ္သုန္ရာသီဥတု ကို ခံစားရပါသည္။
ၿမန္ မာ.စြယ္စံုက်မ္း အမွတ္ ၁၂ တြင္မူ ၀ါးခယ္မ ဟူေသာအမည္သည္ ၀ါးႀကဳယ္မ ဟူေသာစကားလံုး မွ ေရြ.လွ်ားလာၿခင္း ၿဖစ္ၿပီး အဓိပါယ္မွာ ၀ါး = ကြင္း ႀကဳယ္= မ်ိဳးေစ. ထို.ေႀကာင္.မ်ိဳးေစ.မ်ားႀကဲခ်စိုက္ပ်ိဳးရာကြင္း ၿဖစ္ပါသည္ဟု ေရးသားပါသည္။
စာဆိုေတာ္ ဦးလူငယ္၏ ကုမာရႏၱီ လကၤာတြင္မူ ပုသိမ္ဘုရင္ သမုဒၵေဃာသ သည္ ပသီဘုရင္၏ သမီးေတာ္ ကုမာရႏၱီ ေခၚ ဥမၼာဒႏၱီ ကို ခိုးယူၿပီး ၀ါးခယ္မၿမိဳ.နယ္ သရြတ္ၿမိဳက္ ေက်းရြာ တည္ေနရာတြင္ မုခ၀တီ ၿမိဳ.ကို တည္ထား စိုးစံခဲ့ရာ ပသီဘုရင္က မေက်နပ္ဘဲ စစ္သည္ေတာ္ မ်ားအား သြားေရာက္တိုက္ခိုက္ သတ္ၿဖတ္ေစရာ ၀ါးခယ္မ က၀ဲေခ်ာင္းတစ္ေလွ်ာက္ တိုက္ပြဲမ်ားၿဖစ္ပြားၿပီး ယခု ၀ါးခယ္မၿမိဳ.တည္ေနရာတြင္ ႀကီးမားက်ယ္ၿပန္.စြာ ေပါက္ေရာက္ေနေသာ ၀ါးေတာႀကီးမ်ား အကူအညီေႀကာင္. သမုဒၵေဃာသ မင္းသည္ အသက္ေဘးမွ လြတ္ေၿမာက္ ေအာင္ၿမင္ ၿခင္း ကိုအေႀကာင္းၿပဳၿပီး ၀ါးပင္မ်ား ကယ္မေသာေနရာ ၀ါးကယ္မ ထိုမွ ၀ါးခယ္မ ၿဖစ္လာသည္ဟု ပါရွိပါသည္။(ထိုဘုရင္မွာသကၠရာဇ္ ၇၂၆ တြင္ သတိုးမင္းဖ်ား အင္း၀ၿမိဳ.တည္ စိုးစံစဥ္ ေအာက္ၿမန္မာနိဳင္ငံတစ္၀ိုက္ ၿမိဳ.သစ္မ်ား တည္ေထာင္စံေနေသာမြန္ဘုရင္သမုဒၵေဃာသ ဟုသိရပါသည္)
သို.ရာတြင္ ဦးသိန္း၀င္း ၿပဳစုေသာ ေသာ္ကေစတီေတာ္သမိုင္း စာအုပ္တြင္မူ သမုဒၵေဃာသ မင္းတို. မုခ၀တီ ၿမိဳ.တည္ နန္းစံခဲ့သည္ ကိုလက္မခံပါ..သူကေထာက္ၿပသည္မွာ ထိုမင္းႏွင္. မိဘုရား လက္ထက္တြင္ တိုးတက္စည္ကားခဲ့ေသာ ပုသိမ္ ၃၂ ၿမိဳ. စာရင္းတြင္ မုကၡ၀တီၿမိဳ. ဟူ၍ မပါပါ.ပုသိမ္ရာဇ၀င္ စာမ်က္ႏွာ ၉၁ မွ ၉၈ တြင္ပါေသာ ပုသိမ္ ၃၂ ၿမိဳ. စာရင္းတြင္ အမွတ္စဥ္ ၇ က်ိဳက္အမြန္-ဆိပ္ႀကီး=က်ိဳက္ပြန္ၿမိဳ.=ေၿမာင္းၿမၿမိဳ. ဟုလည္းေကာင္းအမွတ္စဥ္ ၂၉ တြင္ က်ိဳက္တည္ မုေဠာ -သၿမင္တံုၿမိဳ.=ပန္းတေနာ္ဟုလည္းေကာင္းပါပါသည္..မုကၡ၀တီသည္ အမွန္ၿမိဳ.ၿဖစ္ခဲ့ပါက ဤ စာရင္းတြင္ပါရမည္ၿဖစ္ပါသည္..ၿဖစ္နိဳင္သည္က ထိုမင္းမိဖုရား ႏွစ္ပါးတို. ေၿမာင္းၿမ ႏွင္. ပန္းတေနာ္ ၿမိဳ.မ်ားသို. ကူးလူး သြားလာခိုက္သရြတ္ၿမိဳက္ ေဒသအေရာက္ ေရႊာစာရံႏွင္. ေရႊစာပ်ံေစတီမ်ားတည္ခိုက္ယာယီစံနန္းၿဖင္.စံၿမန္းခဲ့ၿခင္းသာၿဖစ္နိဳင္သည္..ဟူေသာအယူအဆကလည္းလက္ခံနိဳင္ဖြယ္ရာပင္....ထို.မွအနားတ၀ိုက္လွည္.လည္ခိုက္ ေသာ္ကပန္းေၿမခေသာေနရာတြင္ ေသာ္ကေစတီေတာ္ တည္ၿခင္း ဟင္းခ်က္ေကာင္းေသာေဒသၿဖစ္သၿဖင္. ေထာ္ကႏြတ္ (ေရႊေယာင္းမ )အမည္တြင္ေစၿခင္း တို.ကလည္း အေထာက္အထားမ်ားပင္..ထိုအေထာက္အထားမ်ားအရ မင္းမိဘုရားႏွစ္ပါးတို. ေစတီတည္ခ်ိန္ ၀ါးခယ္မ၀န္းက်င္ေရာက္ခ်ိန္က ၿမန္မာသကၠရာဇ္ ၆၃၀ ႏွင္. ၆၄၀ ႀကားဟုခန္.မွန္းပါသည္..
ၿမိဳ.၏ သမိုင္းစဥ္အရ ၿမိဳ.တစ္ဖက္ကမ္း ေထာ္ကႏြတ္ ရပ္ကြက္အနီး ေက်းရြာမ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ခဲ.ရာ ဘုရင္ႏွင္. မိဘုရားတို.သည္ မုခ၀တီနန္းၿမိဳ.မွထိုေဒသသို.ေရာက္ရွိခိုက္ အခ်က္အၿပဳတ္ေကာင္းမြန္လွေသာ ရြာသူရြာသားမ်ား၏ ၿပဳစုမွုေႀကာင္. ေထာ္ (ေရႊ)ကႏြတ္ (ေယာင္းမ) မွ ယခုလက္ရွိ ေထာ္ကႏြတ္ ယခုလက္ရွိနာမည္ရရွိလာ.ၿခင္းၿဖစ္သလို ဘုရင္ေရာက္ရွိေနခိုက္ အထက္အညာစေလရပ္မွ ေလွႀကီးမ်ား စုန္ဆင္းလာၿပီး ေၿပာင္းေရႊ.ေရာက္ရွိလာၿခင္းကို ဟို၀ါးပင္ေအာက္က ဘယ္သူေတြလဲ ဟုေမးၿမန္းရာ ၀ါးပင္ေအာက္က ခ မ (ၿမန္မာ ) ေတြပါ ဟုေၿပာရာမွ ၀ါးခယ္မၿဖစ္လာၿခင္းဟာလည္းဆိုႀကသည္.... ထို.အၿပင္ ယခုလက္ရွိ ေထာ္ကႏြတ္ အရပ္ရွိ မြန္တို.ကတစ္ဖက္ကမ္းတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ႀကသည္ကို ဗမာစု မြန္ဘာသာၿဖင္. ၀ိုင္းခမိုင္း ထိုမွ ေ၀ါ.ခေမာ. ေနာက္ဆံုး ၀ါးခယ္မၿဖစ္လာရသည္ဟု လည္းေတြ.ရွိရပါသည္
ေရွး လူႀကီးမ်ား၏ အေၿပာအရမူ ၀ါးခယ္မသည္ စေလသား ဆင္ၿဖဴကၽြန္းသား အမ်ားစု ပါေသာအညာသူ အညာသားမ်ား စုေပါင္းေနထိုင္ခဲ့ေသာၿမိဳ.ၿဖစ္ေႀကာင္း ဌာေနမ်ားက ဗမာမ်ား ေနထိုင္ရာၿဖစ္၍ ဗမာ.ကြင္း ဟု မြန္ဘာသာၿဖင္.ေခၚရာမွ ၀ါးခယ္မ ၿဖစ္လာေႀကာင္း ယခင္က ဆင္ၿဖဴကၽြန္းပိုင္း စေလပိုင္း (ယခုၿမသိန္းတန္) ပြဲစားတန္း မင္းပိုင္း ေလွက်င္းကုန္း ဟုခြဲၿခား ထားခဲ့ႀကေႀကာင္း ထိုစဥ္က ၀ါးခယ္မတြင္ အိမ္ေၿခ ၁၀၀၀ မၿပည္.၍ ၿမဴနီစပယ္ အဖြဲ. မဇြဲ.နိဳင္သၿဖင္. ေထာ္ကႏြတ္ ရြာသစ္ တရုတ္တန္း ေသာ္က စသည္တို.ကို ၿမိဳ.နယ္ နယ္နမိတ္အတြင္း သြတ္သြင္း ခဲ့ရေႀကာင္း ၁ရက္ ၁၀လ ၁၉၀၆ ခုႏွစ္တြင္ တရား၀င္ၿမဴနီစပါယ္ၿမိဳ.အၿဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေႀကာင္း... ၀ါးခယ္မၿမိဳ.သည္ ေၿမာင္းၿမ ခရိုင္အတြင္း အလည္ဗဟိုၿဖစ္၍ ဒီစႀတိတ္ ၿမိဳ.သတ္မွတ္၍ အေရးပိုင္ ရံုးစိုက္ဖူးေႀကာင္း ေထာင္ပိုင္ဆရာ၀န္ ေၿပာင္းလာေသာအခါ ေရတြင္း ေရကန္ေကာင္းေကာင္း မရွိ ေၿမနိမ္. ေၿမေပ်ာ.ၿဖစ္၍ ခရိုင္ရံုး ေထာင္စသည္တို. ၿပဳလုပ္ရန္မၿဖစ္ေႀကာင္း တင္ၿပ ၿငင္းဆိုသၿဖင္. ေၿမာင္းၿမကို ခရိုင္ရံုးစိုက္ရာ ၿမိဳ.အၿဖစ္ ေၿပာင္းေရႊ.ခဲ့ရေႀကာင္း မွတ္သားရပါသည္.....
ပိနန္ဆရာေတာ္ႀကီး ္ဦးပညာ၀ံသ ကမူ လြန္ခဲ.ေသာ ႏွစ္ ၂၀၀ နီးပါးက ၿမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသတြင္ မူရင္းေနထိုင္သူအလြန္နည္းပါးေႀကာင္း ဆင္ က်ား ေမ်ာက္ ငွက္ သားရဲ တိရိစၦာန္ မ်ားက်က္စားေနထိုင္ေသာ သစ္၀ါးႏြယ္ ႀကိမ္ပင္မ်ား ေပါမ်ားသည္. ေတာနက္မ်ားသာၿဖစ္ေႀကာင္း ေနရာအႏွံ.အၿပားမွ လူမ်ား လာေရာက္အေၿခခ် ေနထိုင္ရာမွ ေက်းရြာ ႀကီးမ်ားအၿဖစ္ေၿပာင္းလဲလာေႀကာင္း ထိုစဥ္က ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ရာ အခ်က္အၿခာ ၿမိဳ.မွာ ေရႊေလာင္းၿဖစ္ၿပီး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲၿခင္း ကမ္းေၿမၿပိဳၿခင္းတို.ေႀကာင္. ၀ါးခယ္မတည္ရာသို. ေရႊ.ေၿပာင္း၍ ၿမိဳ.တည္ေႀကာင္း ဆိုပါသည္....စာေပက်မ္းဂန္ႏွံ.စပ္လွေသာ ဟသၤာတ ၿမစ္ေကြ.တိုက္ဆရာေတာ္က အမိ်ဳးသား ပညာ၀န္ ဦးဖိုးက်ားထံ ၿမိဳ.အမည္ႏွင္.ပတ္သက္၍ ၀ါးဟဲ့ခယ္မ ကိုလည္းေကာင္း ၀ါးရံုႏွင္. ခဲၿပား ခဲမ မ်ား ရွိသည္ ႏွင္.လည္းေကာင္း ဆက္စပ္မွု ရွိ/ မရွိ၁၂၉၉နတ္ေတာ္လၿပည္.ေက်ာ္၆ ရက္ (၁၉၃၇ ခန္.)က စာေရး ေမးၿမန္းရာ ဦးဖိုးက်ားက ၂၉ .၁၂ . ၁၉၃၇ ရက္စြဲၿဖင္. ၀ါးခယ္မဟာ မြန္စကားရင္း ၿဖစ္ဟန္ရွိပါသည္.ၿမန္မာသံႏွင္. ႀကံေတာ္မမူပါႏွင္. ဘုရားဟု ၿပန္လည္ေၿဖႀကား ေလွ်ာက္ထား ဖူးေႀကာင္းလဲ မွတ္သားရပါသည္..
၀ါးခယ္မသမိုင္း၏ အေထာက္အထားတစ္ခုၿဖစ္ေသာ..ကုမာရႏၱီလကၤာ
မြန္တို.မင္းမ်ိဳး ေအာက္ၿမန္စိုးတြင္
ၿမတ္နိဳးနီးေ၀း ပုသိမ္ေၿပးဟု
ဘုန္းေမႊးေက်ာ္ေဇာ တံခိုးေၿပာသား
သမုဒၵေဃာသ မင္းရာဇႏွင္.
ကုမာရႏၱီ ေခၚသမည္ၿဖင္.
ပသီမင္းသမီး ရွဳမၿငီးသည္
လွထီးနတ္မွ် ဥမၼာဒတို.
မုခ၀တီ နန္းသိဂီၤမွ
ေရႊညီ ၀န္းခ ေဖာင္ေတာ္ႀကြ၍
ရႊင္ၿပခ်ိဳႀကည္ ႀကြကာလည္တြင္
ေမွ်ာ္ရည္နိဗၺာန္ ဥမၼာဒန္၏
ဓိဌာန္တရာ ရွစ္ခုသာတည္.
ဗုဒၶတည္မွဳ အေႀကာင္းၿပဳလွ်က္
ပံသုေကမွ ပန္းေသာ္ကလည္း
ေလခေၿမတက္ ပ်ံကာတက္ေႀကာင္.
လွၿမတ္နတ္တူ တည္ေတာ္မူသည္
မဥၶဴေသာ္က ၿမတ္ဗုဒၶကို.................................ထိုလကၤာ ကိုအစအဆံုးရွာေဖြေတြ.ရွိၿခင္းမဟုတ္ပဲ စာေရးဆရာႀကီးသတိုးေသာင္းေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ အပိုင္းအစတစ္ရပ္အၿဖစ္သာေတြ.ရပါသည္...စာဆိုဦးလူငယ္ဆိုသည္မွာ သီေပါမင္း၏ ေက်ာက္ရစ္စင္ေတာ္ႀကီး၏ စာဆိုေတာ္ဟုသိရပါသည္
No comments:
Post a Comment