ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္သည့္ ေဆးဖက္ဝင္သစ္သီးမ်ား

ကင္ဆာေရာဂါသည္ ကမၻာေပၚရွိ  ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆံုး ေသာေရာဂါမ်ားအနက္ တစ္မ်ဳိး အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာ့က်န္း မာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ ထုတ္ျပန္ ခ်က္အရ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္အတြင္း၌ ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖင့္ အသက္ဆံုး ႐ႈံးရသူ စုစုေပါင္း ၇ ဒသမ ၆ သန္းရွိသည္။ ၄င္း ပမာဏမွာ အဆိုပါႏွစ္ အတြင္း ေသဆံုး သူအားလံုး၏ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ သည္။

ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ေသဆံုးသူ မ်ား၏ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သည္ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္း၊ အရက္ ေသာက္ျခင္း၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ မရွိျခင္းႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ႏွင့္ သစ္သီးဝလံမ်ား စားသံုးမႈနည္းပါး ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေသဆံုး ရျခင္းျဖစ္ သည္ဟု WHO အဖြဲ႕ႀကီးက ေဖာ္ ျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ ၄င္းေရာဂါ ျဖင့္ ေသဆံုးရသူဦးေရသည္ လာ မည့္ ၂ဝ၃ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္၁၃ ဒသမ တစ္သန္းအထိ  တိုးျမင့္လာႏိုင္ ဖြယ္ရွိသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းသည့္ ၄င္းေရာဂါဆိုးႀကီး အား ျဖစ္ပြားၿပီးမွ ကုသျခင္းထက္ မျဖစ္ခင္က ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ျခင္း သည္ လြန္စြာအေရးႀကီးလွေပ သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ကင္ဆာေရာဂါကို အမ်ားဆံုးျဖစ္ ပြားေစႏိုင္ၿပီး  ကမၻာတစ္ဝန္းရွိ အဆုတ္ကင္ဆာျဖင့္  ေသဆံုးသူ မ်ားအနက္ ၇၁ ရာခိုင္ႏႈန္း သည္  ေဆးလိပ္ေသာက္သူ မ်ားျဖစ္သည္ ကို  ေတြ႕ရသည္။  ထို႔အျပင္ ''အစာလည္းေဆး၊ ေဆးလည္း အစာ'' ဟူေသာ စကားအတိုင္း ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္ၿပီး အဖိုးႏႈန္းခ်ဳိသာသည့္ သစ္သီးဝလံ မ်ားကို ျမဝတီစာဖတ္ ပရိသတ္ႀကီး မ်ားအတြက္  ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါ သည္။

 သစ္ေတာ္သီး

သစ္ေတာ္သီးတြင္ ဗီတာမင္ A, B1, B2, C, E, ေဖာလစ္အက္ဆစ္

တို႔ပါဝင္သည္။  ထို႔ေၾကာင့္ ဗီတာ မင္စီၾြကယ္ဝျခင္းသည္   ဆဲလ္ႏွင့္ တစ္သွ်ဴးမ်ားပ်က္စီးျခင္းမွကာကြယ္ ေပးသည့္အတြက္ သစ္ေတာ္သီးမ်ား သည္ လူသားမ်ားအတြက္မ်ားစြာ အက်ဳိးျပဳသည္ဟုဆုိရေပမည္။

ငွက္ေပ်ာသီး

ကုန္တိုက္မ်ားႏွင့္  ေစ်းမ်ားတြင္ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူႏိုင္သည့္  ငွက္ ေပ်ာသီးမ်ားတြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္  ပြားျခင္းကို ကာကြယ္ႏိုင္သည့္ မဂၢနီစီယမ္ ႏွင့္ ပိုတက္စီယမ္ဓာတ္မ်ား ပါဝင္သည္။ ထို႔အျပင္ အူမႀကီး ကင္ဆာေဝဒနာခံစား ရသူမ်ားတြင္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ျဖင့္ ကု သမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ လကၡ ဏာမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္လည္း ငွက္ ေပ်ာသီးသည္ အဓိကက်သည့္ အခန္း က႑တြင္ ပါဝင္သည္ဟု ပညာရွင္မ်ား က ဆိုထားၾကသည္။

ကီဝီသီး

ကီဝီသီးတြင္ ဗီတာမင္ E, ေဖာ လစ္အက္ဆစ္ႏွင့္ ပုိတက္ဆီယမ္ဓာတ္ မ်ား ပါဝင္ ေသာေၾကာင့္ ႏွလုံးေရာဂါကုိ ကာကြယ္ႏုိင္သည့္ အျပင္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကိုပါ အေထာက္ အကူျပဳသည္ဟု သိရသည္။ ၄င္းတုိ႔ တြင္ငွက္ေပ်ာသီး နည္းတူပုိတက္ဆီယမ္ ဓာတ္ ပမာဏ တူညီစြာပါဝင္ၿပီး ကယ္လုိ ရီပါဝင္မႈ နည္းပါးေသာေၾကာင့္ ႏွလုံး က်န္းမာသန္စြမ္းေရးအတြက္လည္း အထူးေကာင္းမြန္သည့္ အသီးတစ္မ်ဳိး ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ကင္ဆာေရာဂါ  ျဖစ္ပြားေစသည့္ ဆဲလ္မ်ားကုိလည္း ေခ်ဖ်က္ေပးႏုိင္စြမ္း ရွိသည္။

လိေမၼာ္သီး

ကင္ဆာေရာဂါကုိ ျဖစ္ပြားေစေသာ ဓာတု Compound မ်ားျဖစ္တည္ဖြဲ႕ စည္းလာျခင္းကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္သည့္ ဗီတာမင္ ဃ ဓာတ္မ်ားသည္ လိေမၼာ္သီး တြင္ မ်ားစြာပါဝင္လ်က္ရွိၿပီး အစာျ>ြပန္ ကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာ၊ အဆုတ္ ကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္း ကင္ဆာေဝဒနာ ရွင္မ်ားအတြက္ လိေမၼာ္သီးသည္ စား သုံးရန္ အလြန္သင့္ေတာ္သည့္ အသီး တစ္မ်ဳိးပင္ျဖစ္သည္။

သဖန္းသီး

သဖန္းသီးတြင္ အႀကိတ္အဖုမ်ား၊ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ားကုိ ေခ်မႈန္းဖ်က္ဆီး ႏုိင္သည့္ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားပါဝင္ၿပီး ကင္ ဆာေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ေန႔စဥ္စား သုံးရန္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ အစားအစာ တစ္မ်ဳိးအျဖစ္လည္း အသုံးျပဳႏိုင္သည္။

ပန္းသီး

ပန္းသီးတြင္ အဆုတ္ေရာဂါႏွင့္ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ ေရာဂါ မ်ားကို  ကာကြယ္တုိက္ဖ်က္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳသည့္သဘာဝဓာတ္  ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ Quercetin ပါဝင္ သည္။ ထုိ႔အတူ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ ဆဲလ္မ်ားအား ေရာဂါပုိးမ်ားက တုိက္ ခုိက္ျခင္းမွ  အကာအကြယ္ေပးသည့္ Antioxidant မ်ားစြာ  ပါဝင္လ်က္ရွိ သည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ Antioxidant မ်ား ၾကြယ္ဝသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ႏွင့္ သစ္သီးဝလံမ်ား  စားသုံးေပးျခင္း၊ အနီေရာင္ရွိသည့္ အသားမ်ားကုိ စား သုံးျခင္းကုိ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ အရက္ကုိ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ေသာက္သုံးျခင္း၊ ေလ့က်င့္ခန္းႏွင့္ ကုိယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကုိ မွန္မွန္လုပ္ျခင္းစသည့္ လုပ္ ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ကင္ဆာေရာဂါ ကုိ ကာကြယ္ရာတြင္ မ်ားစြာအေထာက္ အကူျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို ကုိးကား၍ ေရး သားေဖာ္ျပလုိက္ရေပသည္။

 

က်န္းမာေရးသုတ @mwdmedia.net