ထိုင္းနိဳင္ငံတြင္း ေရႊ.ေၿပာင္းလုပ္သား အေၿခအေနမ်ား - ဦးစိန္ေ႒း MWRN

MWRN ၿမန္မာရံုးခြဲ ဒါရိုက္တာ ဦးစိန္ေ႒းမွ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ရွင္းလင္းေၿပာႀကားစဥ္

 MWRN ၿမန္မာၿပည္ရံုးခြဲက စီစဥ္တဲ့ Workshop ေလးတစ္ခု ကို ဒီလ ၁၄ ရက္ေန. ကၿပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္ ။ သူတို.ရဲ. စီမံကိန္း တစ္ခုကို လက္ရွိအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီး အဲဲ့ဒီစီမံကိန္းကေတာ. လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေသာ ေရႊ..ေၿပာင္းသြားလာမွဳ  ၿဖစ္ေပၚလာေစေရး လို.သိရပါတယ္ ။

အဲ့ဒီေန.က MWRN ၿမန္မာၿပည္ရံုးခြဲ ရဲ. ဒါရိုက္တာ ဦးစိန္ေ႒းကေန သူတို.ပင္မရံုးရဲ. Activities ေတြ ၊ ထိုင္းနိဳင္ငံအတြင္း အလုပ္သမားမ်ား ေတြ.ႀကံဳရတတ္တဲ့ အခက္အခဲေတြနဲ. ေ  ၊ သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြ သိရွိလုပ္ေဆာင္ေပးသင္.တဲ့အပိုင္းေတြ စသည္ၿဖင္. Topic  အေတာ္မ်ားမ်ား ရွင္းၿပသြားတဲ့အၿပင္ Media ေတြသိလိုတာေတြကိုပါ ေၿဖႀကားသြားခဲ့တာေတြအနက္ စိတ္၀င္စားဖြယ္အခ်ိဳ.ကို ေကာက္ႏွဳတ္ေဖာ္ၿပအပ္ပါတယ္ ။ ဒါေတြကို ဒီနိဳင္ငံမွာ ရွိေနတဲ့ ထိုင္းနိဳင္ငံသြားဖို.စိတ္၀င္စားသူေတြ သိထားသင္.ၿပီး အဲ့ဒီလူေတြသိဖို.အတြက္လည္း မိမိတို.နဲ.နီးစပ္ပတ္သက္ရာကတစ္ဆင္. ၿဖန္.ေ၀ အသိေပးဖို.လိုအပ္ပါတယ္ ။ ဒါမွ ေရာက္ရင္ၿပီးေရာ သူမ်ားေၿပာသမွ် အယံုလြယ္စြာနဲ.ထြက္သြား ဟိုေရာက္လို. ဒုကၡေရာက္ေတာ.မွ သူ.စကားကိုယ္နားမလည္ ၊ ဘယ္သူ.အကူအညီေတာင္းရမွန္းမသိ ၊ မထူးဇာတ္ခင္းရတဲ့ဘ၀ မ်ိဳးေတြ မႀကံဳေတြ.ရမွာပါ ။ 

ရွင္းလင္းေၿပာ ၿပတဲ့အထဲက အခ်က္အခ်ိဳ.ကေတာ.

ထိုင္းနိဳင္ငံမွာရွိတဲ့ လာအို ၊ ကေမၻာဒီးယား  ၊ ၿမန္မာ  စတဲ့ ေရႊ.ေၿပာင္း အလုပ္သမားေပါင္း ၃-၄ သန္း ခန္.ရွိေနၿပီး ၿမန္မာ အလုပ္သမားက ၈၀ % ခန္.ရွိပါတယ္ ။ အဲ့ဒီထဲမွာလည္း မြန္ ၊ ထား၀ယ္ ၊ ကရင္ ၊ ရခိုင္ ၊ ရွမ္း စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုေရာက္ရွိေနတာၿဖစ္ပါတယ္ ။ၿမန္မာ အလုပ္သမား ၁.၇ သန္းခန္.ဟာ ယာယီ ပတ္(စ္)ပို. နဲ.ေနေနတာၿဖစ္ၿပီး ၇၀၀,၀၀၀ ေလာက္က အေထာက္အထားမဲ့ လုပ္သားေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ထိုင္းနိဳင္ငံထဲကို ၿမန္မာအလုပ္သမားေတြ အဓိက ၀င္ေရာက္တဲ့ လမ္းေႀကာင္းေတြက တာခ်ီလိတ္ - ၿမ၀တီ-ေကာ.ေသာင္း ( ဒီလမ္းေႀကာင္းကိုေတာ. တရား၀င္ သြားတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အဓိက အသံုးၿပဳပါတယ္ ) ၊ ဟိုမိုင္း-ပံုပါက်င္ လမ္းေႀကာင္း ၊ ဘုရားသံုးဆူ လမ္းေႀကာင္းနဲ. ထီခီး လမ္းေႀကာင္းေတြကို သံုးပါတယ္ ။ 

လူပို.ေပးသူေတြက ရိုးရိုးဆိုရင္ေတာ. သက္ဆိုင္ရာေနရာထိေရာက္ေအာင္ ၃ ရက္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ေခၚေဆာင္သြားခံရမွာၿဖစ္ၿပီး အကုန္အက်ခံနိဳင္မယ္ဆိုရင္ေတာ. ကားနဲ.ေခၚသြားေပးပါတယ္ ဆိုၿပိး လက္ရွိစီးဆင္းမွဳလမ္းေႀကာင္းအေၿခအေနကိုရွင္းၿပပါတယ္ ။

Photo by MWRN

 ေရႊ.ေၿပာင္း အလုပ္သမားနဲ. အခြင္.အေရးပိုင္းေတြနဲ.ပတ္သက္လို.ေတာ.

 "ထိုင္းနိဳင္ငံက တရား၀င္ခြင္.ၿပုထားတဲ့ ေရႊ.ေၿပာင္းလုပ္သားေတြအတြက္ အလုပ္ဟာ အလုပ္ႀကမ္းနဲ. အိမ္ေဖာ္ အလုပ္သာရွိပါတယ္ ။

  ထိုင္းနိဳင္ငံမွာ ၿမန္မာအိမ္ေဖာ္အလုပ္သမ ၂၀၀,၀၀၀ ကေန ၃၀၀,၀၀၀ ႀကားမွာရွိေနပါတယ္ ။ထိုင္းနိဳင္ငံ အလုပ္သမားဥပေဒမွာ အိမ္ေဖာ္ ၊ ေရလုပ္ငန္း ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး စတာေတြအက်ံဳးမ၀င္ပဲ သူတို.ေတြဟာ ဥပေဒအကာအကြယ္ကို မရႀက ရွာပါဘူး ။ မႏွစ္ကမွ အိမ္ေဖာ္ ဥပေဒ ကိုၿပဌာန္းတာေႀကာင္. တစ္ပတ္တစ္ရက္ရပ္နားခြင္.ဆိုတာမ်ိဳးရလာပါတယ္ ။  

မဲေဆာက္မွာ မနက္ ၈ နာရီကေန ညအထိ  လုပ္မွ အလုပ္ခ်ိန္ ၁၁နာရီအတြက္ ဘတ္ ၈၀ ပဲရပါတယ္ ။မနားရေလာက္ေအာင္ ပိတ္ရက္မရအခ်ိန္ပိုပါႀကိဳးးစားလုပ္ပါမွတစ္လကို ဘတ္ ၃၀၀၀ ခန္.သာရေနႀကတာၿဖစ္ပါတယ္ ။

မတရားခံရမွဳေတြေႀကာင္. အလုပ္ရွင္ေတြကို တရားစြဲရာမွာလည္း ကာလရွည္ ရင္ဆိုင္ႀကရၿပီး အဲ့ဒီကာလအတြင္း စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲအၿပင္ ေနာက္ဆံုး စီရင္ခ်က္ခ်လို. အနိဳင္ရခဲ့ရင္ေတာင္ တကယ္.အလုပ္ရွင္ အစစ္က ရွာလို.မရေတာ.တဲ့ ၿပႆနာမ်ိဳးလည္းႀကံဳရပါတယ္ ။ အလုပ္ရွင္ေတြ က စက္ရံုေတြကို ႏွစ္ခ်ဳပ္နဲ.တင္ငွားလုပ္ႀကတာၿဖစ္ၿပီး မန္ေနဂ်ာေလာက္ကသာဆက္ဆံအုပ္ခ်ဳပ္ေနတာေႀကာင္. မူရင္းပိုင္ရွင္အစစ္ေတြကို သိခြင္.ေတာင္မရတာ မ်ားပါတယ္ ။ "

 

MWRN ရဲ. ထိုင္းနိဳင္ငံ ရံုးအပိုင္း လုပ္ေဆာင္မွုေတြ နဲ.ပတ္သက္လို.ေတာ. 

 " ပတ္(စ္)ပို. စာအုပ္ လုပ္တာေတာင္ ဘတ္ ၁၀၀ ပဲက်ၿပီး သက္တမ္းတိုးတာ ၄၅၀ ၿဖစ္ေနတာေႀကာင္. ၀ိုင္း၀န္းအသိေပးေတာင္းဆိုႀကရာ ၁၅၀ နဲ. လက္ခံခဲ့ပါတယ္ ။

 

MWRN ပင္မရံုးအေနနဲ. ၂၀၀၈ ကေန ၂၀၁၂ အတြင္း လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ဒါဏ္ရာရတဲ့ ကိစၥေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ အကူအညီေပးနိဳင္ခဲ့ပါတယ္ ။ အလုပ္သမားေတြအတြက္ ေဆးကုသခြင္.လိုမ်ိဳး တရား၀င္ရနိဳင္မယ္. လူမွဳဖူလံုေရး ကဒ္ ကိစၥမ်ိဳးမွာေတာ. အလုပ္ရွင္ကလည္း သူ.ဘက္ကေန တစ္ဦးခ်င္းစာအတြက္ ထည္.၀င္ေပးေနရမွာၿဖစ္သလို ထိုင္းအစိုးရဘက္ကလည္း လူမွဳဖူလံုေရးကဒ္ တစ္ခုတိုင္းအတြက္ သူ.ဘက္က ထည္.၀င္စိုက္ထုတ္ေပးေနရမွာမို. လုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္က သိပ္စိတ္မ၀င္စားသလို ထိုင္းအစိုးရဘက္ကလည္း လံုေလာက္တဲ့ ဖိအားေပးမွဳမ်ိဳးသိပ္မေတြ.၇တာေႀကာင္. ေရႊ.ေၿပာင္းလုပ္သားေတြအေနနဲ. တရား၀င္လူမွဳဖူလံုေရး ခံစားခြင္.ေတြ မရရွိနိဳင္ဘူးၿဖစ္ေနပါတယ္ ။

အလုပ္ရွင္နဲ. တာ၀န္ရွိသူေတြကေနတစ္ဆင္. အလုပ္သမားအခြင္.အေရးရရွိေအာင္ႀကိဳးစားရာမွာ မေအာင္ၿမင္တတ္တာေတြ ရွိေနတဲ့အခါ အဲ့ဒီလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ. ေဖာက္သည္ေတြ ကေနတစ္ဆင္.ႀကိဳးစားရတာမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္. ဥေရာပေဖာက္သည္ေတြဟာ အလုပ္သမားအခြင္.အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းမွီ ခြင္.ၿပုထားတဲ့ စက္ရံု အလုပ္ရံု ေတြက ထုတ္ကုန္ေတြသာ ၀ယ္ယူတတ္ႀကတာမို. အဲ့ဒီနည္းလမ္းကေတာ. ထိုက္သင္.တဲ့ထိေရာက္မွုေတြ ရွိပါတယ္ 

အလုပ္သမားမိသားစုေတြရဲ. ကေလးငယ္ေတြအတြက္ မဟာခ်ိဳင္ေဒသတြင္း မွာ အစိုးရေက်ာင္း ၂ေက်ာင္း ၊ သာသနာၿပဳအဖြဲ.ကတည္ေထာင္ထားတဲ့ေက်ာင္း ၄ ေက်ာင္း ၊ NGO ေက်ာင္း ၄ေက်ာင္း ၊ MWRN ကတည္ေထာင္ထားတဲ့ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းအပါအ၀င္ ကိုယ္ထူကိုယ္ထေက်ာင္း ၃ ေက်ာင္း ရွိေနၿပီး ေက်ာင္းႀကိဳပို. ကားပါစီစဥ္ေပးထားတယ္ ၊ ကၽြန္ေတာ္တို. MWRN ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းသား ၃၀၀၀-၄၀၀၀ ႀကားမွာရွိေနပါတယ္

ၿမန္မာအလုပ္သမားေတြ ေတြ.ဆံုေဆြးေႏြး ဖို.ေနရာကအစ အႏၱရာယ္မကင္း တာေႀကာင္.ေနာက္ဆံုး စာႀကည္.တိုက္တစ္ခုတည္ေထာင္ၿပီးေဆြးေႏြးစရာ အသိေပးစရာ ပညာေပးစရာ အၿဖစ္တည္ေထာင္ထားခဲ့သလို တကယ္လိုအပ္အသံုး၀င္တဲ့ သင္တန္းအခ်ိဳ.လည္း စီစဥ္ၿပဳလုပ္ေနပါတယ္ " လို.ေၿပာသြားခဲ့ပါတယ္ ။

ထိုင္းနိဳင္ငံ MWRN  က ကူညီခဲ့ေသာ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရ လုပ္သားအခ်ိဳ.

ပြဲစားေတြအခန္းနဲ.ပတ္သက္လို.ေတာ. 

" ပတ္စပို.စ္ စာအုပ္ လုပ္ဖို.တရား၀င္ကုန္က်စရိတ္ ၁၀၅၀ ပဲရွိေပမယ္.လို. ပြဲစားေတြက ၅၀၀၀ ကေန ၈၅၀၀ ႀကားထိ ယူၿပီးမွသာ လုပ္ေဆာင္ေပးႀကပါတယ္ ။  ဒါ.အၿပင္ မိမိကိုယ္တိုင္သြားလုပ္တာထက္ ပြဲစားလက္အပ္မွသာ ေခ်ာေခ်ာေမြ.ေမြ. ၿမန္ၿမန္ဆန္ဆန္ ၿပီးနိဳင္တာဟာ တစ္ဖက္တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ. ပြဲစားေတြႀကားက စီးပြားဖက္ဆန္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မွုေတြ ၿဖစ္နိဳင္ေႀကာင္း အသိေပးသြားခဲ့သလို

လိမ္တဲ့ေနရာမွာလည္း ပြဲစားေတြဟာ လိမ္နည္းေပါင္းစံုသံုးေနႀကပါတယ္ ၊ သူတို.ေၿပာထားသေလာက္ လစာ မရတာေတြ ၊ သူတို.ေၿပာတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ပိုမိုဆိုးရြား ခက္ခဲစြာ လုပ္ကိုင္ႀကရတာေတြ ကေတာ. ႀကံဳေနက် အၿဖစ္မ်ိဳးေတြၿဖစ္ၿပိး ပတ္စပို.(စ္) လုပ္ေပးမယ္ ၊ တစ္ေယာက္ကို ၅၀၀၀ ေပး၇မယ္ ပိုက္ဆံႀကိဳေပးစရာမလိုဘူး အခ်က္အလက္ေတြပဲေပး လူကိုယ္တိုင္ေတြ.၇မယ္.ေန.က်မွ ပိုက္ဆံနဲ.စာရြက္စာတမ္းေတြ ယူလာခဲ့ဆိုၿပီး အဲဒီေန. ေရာက္မွ ပိုက္ဆံ ၅၀၀၀ နဲ. စာရြက္စာတမ္းေတြယူ လူေတြကို ရံုးေရွ.ကေစာင္.ဆိုၿပီး ေနာက္ဘက္ကေန အသာလစ္ထြက္သြားတာေတြ ၊ ေဆးစစ္ရမယ္.ကိစၥမ်ိဳး မွာလည္း လူေတြေခၚ ပိုက္ဆံယူ ေရွ.မွာထိုင္ေစာင္.ခိုင္းထားၿပီး ေနာက္ကလစ္ထြက္သါားတာေတြ ၊ ပိုဆိုးတာက တစ္ခါတစ္ရံ အဲ့ဒီေဒသေတြမွာ ရွိတဲ့ အဖြဲ.အစည္းက လူပါ အက်ိဳးေဆာင္ေပးတာပါလို. နာမည္အလြဲသံုးစား လုပ္ႀကတာမ်ိဳးပါ ၊ တစ္ခါဆို MWRN ရဲ. ထိုင္းနိဳင္ငံ ရံုး ကိုေတာင္ အလုပ္သမားအခ်ိဳ.က သူတို.ကို ဒိကလူလို.ေၿပာၿပီး လိမ္သြားလို.ရံုးလိုက္လာတာနဲ. ရွင္းၿပလိုက္ရဖူးေႀကာင္း  ေတြလည္းေၿပာသြားခဲ့ပါတယ္ ။

ဒါ.အၿပင္ တရားမ၀င္လုပ္သားလႊဲေၿပာင္းမွဳ ၊ ၿမန္မာၿပည္ၿပန္ ပို.ခံ၇တဲ့ အလုပ္သမားကိစၥေတြနဲ. ပတ္သက္လို.  အားလံုး သိထားသင္.တာတစ္ခုလည္းေၿပာသြားပါတယ္ ။ အဲ့ဒါကေတာ. 

 "လုပ္သားေတြ ၿမန္မာနိဳင္ငံကိုၿပန္လည္လႊဲေၿပာင္းေပးရာမွာလည္း ႏွစ္နိဳင္ငံ နယ္စပ္ဂိတ္ ေတြကေနတရား၀င္လႊဲေၿပာင္းတာထက္ နယ္စပ္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ. တစ္ခုရဲ.ဂိတ္မွာ သြားေရာက္ပို.လိုက္တာမ်ားၿပီး အဲ့ဒီကိုေရာက္တဲ့သူေတြဟာ သတ္မွတ္ေငြပမာဏ ေပးသြင္းမွ စခန္းကေနထြက္ခြင္.ရၿပိး ရွိေနစဥ္မွာလည္း ေန.စဥ္ထမင္းဖိုးေပးသြင္းၿပီးေန၇တယ္လို.သိရပါတယ္ တစ္ဖက္တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ. အက်ိဳးတူ လုပ္ေဆာင္ေနပံုရပါတယ္ ။ၿပီးခဲ့တဲ့ ထိုင္းနိဳင္ငံ ေရႀကီး တဲ့ကိစၥ အလုပ္သမားေတြ ၿပန္ႀကရာမွာေတာင္ ဒီၿပႆနာမ်ိဳး ႀကံဳခဲ့ရတယ္ " လို. ဆိုပါတယ္ ။

လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း လက္ၿပတ္သြား၇ေသာ လုပ္သားတစ္ဦး

ထိုင္းနိဳင္ငံအတြင္းႏွိမ္.ခ်ဆက္ခံ ခံရမွုေတြကိုေတာ. အမ်ာ.အၿပားပါပဲ ။

ထိုင္းနိဳင္ငံမွာ ေရာဂါဘယေတြ ထူေၿပာလာတာ ဒီအလုပ္သမားေတြေႀကာင္. ၊ မူးယစ္ေဆးမွဳေတြ ေပါလာတာ ၊ ရာဇ၀တ္မွုေတြ ထူေၿပာလာတာ အားလံုးကို ခုလို အလုပ္သမားေတြအေပၚ စုၿပဳ လက္ညွိဳးထိုးေနေႀကာင္းလည္း ေၿပာသြားခဲ့ပါတယ္ ။

ဆိုင္ကယ္စီးတာကအစ

သူတို.နိဳင္ငံသားဆိုင္ကယ္စီးလို. စည္းကမ္းနဲ.မညီရင္ ဒါဏ္ေငြ ၂၀၀ ေလာက္နဲ.ၿပီးေပမယ္. ၿမန္မာနိဳင္ငံသား လို.ယူဆရသူေတြ ဆိုင္ကယ္ စီးတာနဲ့ ၂၀၀၀ ေလာက္ဒါဏ္ေငြေဆာင္ေနရၿပီး ခုေနာက္ပိုင္းတရား၀င္ေနခြင္.ရထားသူေတြအဖို. ၅၀၀ ေလာက္ေတာ. ေပးေနရပါေသးတယ္လို.သာမာန္ေအာက္ေၿခအမွဳကအစ ခြဲၿခားဆက္ဆံပံုေတြေၿပာသြားခဲ့ပါတယ္ ။

MWRN အေနနဲ.က လက္ရွိၿပႆနာမ်ားႀကံုေတြ.ေနရာ မွာ တည္ေထာင္ကူညီေနၿခင္း အၿပင္ မိခင္နိဳင္ငံအတြင္းမွာ မထြက္ခြာခင္ကပင္ ႀကံဳေတြ.ရနိဳင္တဲ့ အေၿခအေနေတြ သိရွိသြားဖို. ၊ လိုအပ္တာေတြ ၿပင္ဆင္နိဳင္ဖို. ၊ အလိမ္မခံရဖို. ၊သိသင္. တတ္သင္. တာေတြ ၿပင္ဆင္သြားနိဳင္ဖို. လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေသာ ေရႊ.ေၿပာင္းသြားလာမွဳ ၿဖစ္ေပၚလာေစေရး စီမံကိန္း  ကို တစ္ႏွစ္ခြဲႀကာ ေဆာင္ရြက္သြားမွာၿဖစ္ေႀကာင္း ေၿပာသြားခဲ့ပါတယ္ ။

ဆက္စပ္ဖတ္ရွဳရန္ - MWRN ဆိုတာဘာလဲ
M-W-R-N ၿမန္မာၿပည္ ရံုးခြဲ မွ စီစဥ္ေသာ ေရႊ.ေၿပာင္းေရးရာ ႏွင္. Media ၏ အခန္းက႑