က်ံဳမေငး အတုလ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ၿမတ္ သမိုင္း

 

ေနျပည္ေတာ္သာ ၊ လြန္ထင္ရွား ၊ ေမြးရာဇာတိပါ

အတုလဗုဒၶ လက္၀ဲစြယ္ေတာ္ၿမတ္ဘုရား က်ဳံမေငးၿမိဳ.တြင္ ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာ
ဆရာေတာ္ စတင္ေရာက္ရွိခဲ့သည့္ (၁၂၆၆) မွစတင္၍ ေရတြက္လွ်င္ တစ္ရာခုႏွစ္တိုင္ခဲ့ျပီၿဖစ္၏။ ဗုဒၶပူဇနိယပြဲေတာ္ကို စတင္လြဲေျပာင္းေပးအပ္သည့္ (၁၂၉၀) မွစတင္၍ က်င္းပခဲ့ရာ( ၁၃၇၃) ခုႏွစ္တြင္ (၈၃)ႏွစ္တိုင္ခဲ့ျပီၿဖစ္သည္။

ဤကဲ့သို႔ ဧရာ၀တီတိုင္း၏က်က္သေရေဆာင္က်ဳံမေငးၿမိဳ.၏သာသနတံခြန္ၿမတ္ၿဖစ္ေတာ္မူေသာ
အတုလဗုဒၶလက္၀ဲေအာက္စြယ္ေတာ္ၿမတ္ၾကီးအားဖူးေတြၾကည္ညိုခြင္ရၿခင္း၏ ပဓာနေက်းဇူးရွင္မွာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမအရွင္သူျမတ္ ျဖစ္သည္။ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္သည္ မႏၱေလးၿမိဳ.ေၿမာက္ျပင္စံေက်ာင္းတိုက္ “‘ဒသုဒႆန၀ရဓမၼသာမိ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇာရရု” ပထမဘြဲတံဆိပ္ေတာ္ရွင္ “သုဒႆနဓဇအတုလာဓိပသီရိပ၀ရ မဟာဓမၼရာဇာဓိရာဇဂုရု” ဒုတိယဘြဲတံဆိပ္ေတာ္အားၿဖင့္ ဘြဲ႕တံဆိပ္ေတာ္ႏွစ္ထပ္ရ စံေက်ာင္းေတာ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးထံတြင္ ေနာင္ေတာ္ၿဖစ္သူ ဆရာေတာ္ဦးၾကည္ ( ယခုပခုကၠဴ သဲပံုေတာရဆရာေတာ္ ဦးကိတၱ) ႏွင့္အတူပညာသင္ၿခင္းကိစၥၿပီးဆံုးေသာအခါ ပခုကၠဴၿမိဳ.ပုထိုးေက်ာင္းတိုက္ ေလးထပ္ေက်ာင္းတြင္ ပိဋက က်မ္းစာမ်ားကိုပို႔ခ်လွ်က္ ဂႏၶဓူရ၊ ၀ိပႆနာဓူရ ဓူရႏွစ္ၿဖာကိုႀကိဴးစားအားသစ္ေတာ္မူခဲ့သည္။

ဤသို႔ပရိယတ္ ပဋိပတ္က်င္.ႏွစ္ရပ္ကိုဟန္ခ်က္ညီညီထူေထာင္နိုင္စြမ္းရွိေသာ ဆရာေတာ္သည္ စာသင္တိုက္ၾကီး၏ ဦးစီးနာယက ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး စာသင္တိုက္ႀကီးမွာလည္း စည္းကမ္းက်နစိတ္ခ်ရေလာက္သည့္ အေၿခအေနသို႔ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ထိုအခါအေႏၱ၀ါသိကတပည့္ႀကီးမ်ားအား ေက်ာင္းတိုက္ကိုလြဲအပ္လွ်က္ ေတာရ ေဆာက္တည္ေတာ္မူခဲ့သည္။ မိမိ၏ကိုယ္ေတြ႔တရားတို႔ကို အနယ္နယ္အရပ္ရပ္တြင္ ေဟာၾကား ျပသေတာ္မူခဲ့သည္။

ေရႊက်ဳံ ၿမိဳ.ကံ ေကာင္းဘို႔ဖန္
သီလ သမာဓိ ပညာဂုဏ္ တို႔ၿဖင့္ျပည္စံုေတာ္မူေသာ ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးအား သူေတာ္ေကာင္း တရား လက္ကိုင္ထားေလ့ရွိၾကေသာ က်ဳံမေငးၿမိဳ.သားမ်ားႏွင့္ေတြ.ဆံုရန္ အေၾကာင္းကံဖန္တည္ လာခဲ့ ပါသည္။

နတ္ထိပ္ရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္ေသာေၿမပိုင္ရွင္ ဦးေအာင္ဘု+ေဒၚေရႊညိမ္းသည္ သား ကိုဘရွင္ ၊ ေမာင္စံညွက္တို႔နွင့္အတူ (၁၂၆၁) ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးသို႔ဘုရားဖူးသြားရင္း မႏၱေလးေတာင္ေပၚတြင္ တရားအားထုတ္လိုသူမ်ားအတြက္ ဂူ (ဇရပ္) တစ္ေဆာင္လူဒါန္းေလသည္။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမသည္ ဇရပ္အား တာ၀န္ယူ ေဆာက္လုပ္ေပးေသာဆရာေတာ္ႏွင့္ စာသင္ဖက္ သီတင္းသံုးေဖာ္မိတ္ေဆြရင္းၿဖစ္သည့္အားေလွ်ာ္စြာေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီးေႏွာက္ နက္နဲဆန္းၾကယ္စြာ တရားေဟာစြမ္းနဳွိိင္ေသာဂမၻီရစိၾတဘာဏီ၊ ဓမၼကထိကပုဂိၢဳလ္ႀကီးတစ္ဆူအျဖစ္ဖူးေတြ႔ရသည့္အခါဆရာေတာ္ႀကီးအားအလြန္ၾကည္ညိဳၾကေလသည္။ က်ဳံမေငးၿမိဳ.ရွိေဆြမ်ဳိးညာတိတို႔ႏွင့္တကြတရားနာယူနိုင္ေရးေမွ်ာ္ေတြးလွ်က္က်ဳံမေငးသို႔ၾကြေရာက္ေတာ္မူပါရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္လည္း သတၱ၀ါမ်ား၏အက်ဳိးကိုလိုလားေတာ္မူသည့္အတြက္ ဇရပ္ေရစက္ခ်ၿပီးေနာက္ဒကာမ်ား၏ပင့္ေလွ်ာက္မူကို လက္ခံ၍ က်ဳံမေငးသို႔လိုက္ပါေတာ္မူသည္။
က်ဳံမေငးၿမိဳ.နတ္ထိပ္ေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ ဦးကၠႏၵေက်ာင္းတြင္သီတင္းသံုးခဲ့သည္။

ဦးေအာင္ဘု ေဒၚေရႊညိမ္း မိသားစုမွဆရာေတာ္ဘုရားအား “ပုေနာပသမၸဒ” သိကၡာေတာ္ထပ္မဂၤလာၿဖင့္ပူေဇာ္လွ်က္ရဟန္းဒါယကာ ဒါယိကာမအၿဖစ္ခံယူခဲ.ပါသည္။ ထိုေနာက္ၿမိဳ.သူၿမိဳ.သားေ၀ေနယ်အမ်ားတို.အားေမတၱာေဆးၿမတ္အေအးဓါတ္ႏွင့္ ေဘးျပတ္ကင္းေသြေမွာင္ရွင္းေစဟု ရွစ္ေထြမဂၢင္လမ္းေၾကာင္းထြင္၍ က်င့္စဥ္စိပ္ၿဖာသံုးသိကၡာကို ယာျပင္ဆင္သြား ထင္ရွားပံုရည္ စံုညီစြာ ေဟာျပေတာ္မူေလသည္။

 
ေရာင္ေတာ္ဟိတ္ေၾကာင့္ ၊ ယိုဖိတ္သဒၵါ ၾကည္ညိုစြာၿဖင့္

 
ဆရာေတာ္သည္ (၁၂၆၆) ခု သက္ေတာ္ (၅၄) ႏွစ္ အရြယ္တြင္ က်ဳံမေငးမွဒကာမ်ားအားသီဟိုဠ္သို႔ ဘုရားဖူးၾကြမည့္ အေၾကာင္းမိန္႔ေတာ္မူရာၿမိဳ.ေပၚရွိ ဒကာမ်ား ၊၀တ္အသင္းသူအသင္းသားမ်ားမွ န၀ကမၼ ၀တၱဳေငြတို႔ကို ကပိၸယထံအပ္ႏွံလွဴဒါန္းၾကေလသည္။ ျပန္ေရာက္သည့္အခါ က်ဳံမေငးတြင္ သီတင္းသံုးပါရန္ တစ္ခါတည္း ေလွ်က္ထားၾကေလသည္။
ပခုကၠဳသို.ေရာက္ျပီး ဆရာေတာ္၏ေနာင္ေတာ္ၾကီး ဦးၾကည္ (ပခုကၠဴ သဲပံုေတာရဆရာေတာ္
ဦးကိတိၱ) ရေသ့ ဦးရႊင္ကပိၸယ ဦးေလးစိုးတို႔နွင့္အတူ သီဟိုဠ္သိ႔ုၾကြရန္ စီမံေတာ္မူသည္။ ထို႔ေနာက္ အိႏိၵယ နိူင္ငံကလကတၱားမွ တဆင့္သီဟိုဠ္သို႔ၾကြေတာ္မူသည္ သာသႏၱရေဆက ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဆရာေတာ္သည္ ဆိုင္ရာဘာသာစကားကို ကၽြမ္းက်င္ျခင္း ကၠုၿႏိၵယသီလႏွင့္ ျပည္႔စံုျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားတိုင္း ေလးစား ၾကည္ညိဳမွုကို ရရွိေတာ္မူသည္။ သီဟိုဠ္္ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ေတာ္ ကႏၵီျမိဳ႕ဒါလဒမာသီလ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးအတြင္းရွိ စြယ္ေတာ္တိုက္သို႔ေရာက္ရွိကာ စြယ္ေတာ္တာ၀န္ခံ အမတ္ၾကီးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေလသည္ နာဂလီဘာသာစကား ေကာင္းစြာတက္္ကၽြမ္းသျဖင့္ ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံခြင့္ရခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၀ိနယဂရုကဂုဏ္ကို ဖူးေတြ႔ရျခင္း၊ အတၳသံဟိတ ဘာဏီပုဂိၢဳလ္ၾကီးတစ္ဆူျဖစ္ေၾကာင္းျမတ္စြယ္ေတာ္တာ၀န္ခံအမတ္ၾကီးမွာ ဆရာေတာ္အား အလြန္ပင္ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳေလးစားေလသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ပင္ စြယ္ေတာ္ျမတ္အားမျပတ္ ၾကည္ညိဳ ပူေဇာ္ဆည္းကပ္ခြင့္ရေလသည္။
ဆရာေတာ္သည္ေလာကထြဠ္ထား၊ လူသံုးပါးတို႔၏ပတၱျမားသင္းက်စ္ဓမၼရာဇ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ
သဗၺညဳျမတ္စြာဘုရားအား၏ လြန္စြာထြဋ္ျမတ္စြယ္ေတာ္ဓါတ္ကိုမျပတ္ေစ့ေျမ႕ဖူးေတြ႔ရတိုင္းညႊတ္ရိွဳင္းၾကည့္ေမြ႔
သက္ေတာ္ထင္ရွားျမတ္စြာ ဘုရားကို ဖူးေတြ႔ရသည္႔အလား၊ ေသာမနႆအထပ္ထပ္ ျဖစ္ပြားေလသည္။ စြယ္ေတာ္တာ၀န္ခံ အမတ္ၾကီးသည္ မိမိၾကည္ညိဳေလးစားေသာ ဆရာေတာ္၏ သဒၶါတရားကိုထပ္မံ သိရွိရေသာအခါ ဤသို႔ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ “အရွင္ဘုရားစြယ္ေတာ္ ေလးဆူအနက္ ဤေနရာတြင္ ဘုရားရွင္၏ လက္၀ဲေအာက္စြယ္ေတာ္ ဓါတ္တစ္ဆူေသာ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူေၾကာင္း အရွင္ဘုရား သိေတာ္မႈျပီးျဖစ္ပါသည္။
အရွင္ဘုရားတို႔တိုင္းျပည္မွ ဘုရင္အေနာ္ရထာသည္ ဘုရားရွင္သာသနာေတာ္ ထင္ရွားစြာေထာက္ပံ႔ျဖစ္မည္ကို သိၾကားမင္းသိျမင္၍သီဟုိဠ္၌ စြယ္ေတာ္ျမတ္ကို ရလတၱံ႔ဟု အိမ္မက္ေပးလာသည္ႏွင့္ သီဟုိဠ္သို႔လိမၼာေသာ အမတ္အားသာယာေခ်ငံေသာစကားျဖင့္ မွာေတာ္မူ၍စြယ္ေတာ္ျမတ္ကို ေတာင္းေလသည္။ သီဟုိဠ္မင္းဓါတုေသနအားလည္း သိၾကားမင္းအိမ္မက္ေပး၍ သိႏွင့္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္အေနာ္ရထာမင္းမွာေတာ္မူသမွ်ကို ၾကားေတာ္မူေသာ္္ ခင္မင္ျပဳံးရႊင္ေသာ ႏွလံုးေတာ္ရွိ၍ အေဆြေတာ္ ကိုးကြယ္ရေအာင္ ငါေတာင္းပန္မည္ မဟာစြယ္ေတာ္ျမတ္အားထားရာ ျပႆာဒ္၌ၾကီးစြာေသာ ပူေဇာ္သကၠာရကိုျပဳ၍ ေတာင္းပန္ရာစြယ္ေတာ္တစ္ဆူပြား၍စၾကၤန္ၾကြေတာ္မူျပီး ဦးေခါင္းထက္ရွိ ရတနာပန္းေတာင္းထက္၌ တည္ေလသည္။ ဤသို႔သစၥာဓိ႒ာန္ျဖင့္ပြားခဲ့ဘူးပါသည္ဘုရား၊ အေနာ္ရထာမင္းသည္ ထိုစြယ္ေတာ္ျမတ္ကိုနန္းေတာ္တြင္ ကိုးကြယ္သည္ထက္ သတၱ၀ါအမ်ား ကိုးကြယ္ေစျခင္း ငွာေစတီတည္ထားေသာ္ အက်ိဳးမ်ားလတၱံဟု ရွင္အရဟံမေထရ္ျမတ္၏ မိန္႔ေတာ္မူခ်က္ကို လိုက္နာ၍ ေရႊစည္းခံုေစတီ၌ ႒ာပနာတည္ခဲ့သည္။ မင္းၾကီးလဲငါသည္ဘုရားအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူမည္မွန္လွ်င္ စြယ္ေတာ္ျမတ္တစ္ဆူပြါးေစေသာဟု ဓိ႒ါန္ေတာ္မူျပီရာ ျမတ္စြယ္ေတာ္တစ္ဆူပြါး၍ တန္႔ၾကည္ေတာင္၌ဘုရားတည္၏ ။ ဤသို႔တစ္ဆူျပီးတစ္ဆူ အဓိ႒ါန္ျဖင့္ပြားကာ သာသနာငါးေထာင္ တည္ရစ္ ေစရန္ ေလာကနႏၵာ၊တူးရႊင္ေတာင္ႏွင့္ျပက္ခေရႊေတာင္တို႔ကို ဆက္ကာ(၅)ဆူျပည္႔ေအာင္ တည္၍ ျမတ္စြယ္ေတာ္တို႔ိကို႒ာပနာခဲ့ပါသည္ဘုရား။
ဤသို႔သစၥာအဓိ႒ာန္ျဖင့္ စြယ္ေတာ္ျမတ္ပြားခဲ့ဘူးပါသည္ဘုရား။ အရွင္ျမတ္သစၥာအဓိ႒ါန္ျပဳပါက
အရွင္ျမတ္၏ သီလေတာ္စြမ္းပကားေၾကာင့္ စြယ္ေတာ္ျမတ္ပြားတစ္တစ္ဆူရရွိနိုင္ပါေၾကာင္း” ယံုၾကည္စြာျဖင့္
ေလွ်ာက္ထားေလသည္။

သိကၡာသံုးစံု ၊ မႊမ္းသစၥာ ထူးၿခားလာ 

 
ထိုအခိုက္ဆရာေတာ္ဘုရား ဆင္ၿခင္သည္မွာ ေလာက၌ သီလ၏ ေက်းဇူးဂုဏ္အထူးသည္ ထင္စြာ ရွိ၏။ ေၿဖာင့္မွန္ရိုးသားေျပာဆိုေသာ သစၥာစကားသည္ ထင္စြာရိွ၏ ။ စင္ၾကယ္ေသာစိတ္ထား၏ ဂုဏ္
ေက်းဇူးသည္ ထင္စြာရွိ၏ ။ ေမတၱာ ၊ ဂရုဏာတရားသည္လည္း ထင္စြာရွိ၏ ဆိုသည့္အမွန္တရား ေလးခ်က္ကိုႏွလံုးသြင္းဆင္ၿခင္၍ သစၥာမူၿခင္းကို ျပဳေလသည္။

“ဘုန္းေတာ္ေၿခာက္တန္ ဥာဏ္ေတာ္ဆယ္ပါး ၊ အားေတာ္အနႏၱႏွင့္ ၿပည္စံုေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာ ဘုရား ။ အရွင္ၿမတ္ဘုရား ၊ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ျပီးေသာ္လည္း အရွင္ဘုရားသည္ဓါတ္ေတာ္ ရတနာတုိ႔ကို လည္းေကာင္း ဓမၼတရားေတာ္တို႔ကိုလည္းေကာင္း ကိုယ္စားထားခဲ့ပါသည္။ အလိုရွိေသာသူသည္ ဓါတ္ေတာ္ ရတနာႏွင့္ကြ ဓမၼတရားတို႔ကိုအမွီျပဳၾကလ်က္ ဗုဒၶ၏ညဏ္ေတာ္အားေလွ်ာ္စြာေကာင္းစြာက်င့္ပါလွ်င္ လူ ၊နတ္ ၊ နိဗၺာန္သံုးတန္ေသာခ်မ္းသာကို ရနိုင္သည္မွာ ဧကန္ပင္ၿဖစ္ပါသည္။ ဤသစၥာစကားေၾကာင့္ ဘုရားၿမတ္ စြယ္ေတာ္ရွင္သည္ သတၱ၀ါမ်ား၏ကိုးကြယ္ရာအၿဖစ္ တိုးပြားေတာ္မူပါဘုရား” ဟု မွန္ကန္ေသာ သစၥာကို ျပဳေလသည္။

သစၥာ၏ အက်ဳိးအားမ်ားလွစြာ၏ ။ မွန္ကန္ေသာစကားၿဖင့္ အဆိပ္ကိုေသာ္လည္း ေျပေပ်ာက္
နိုင္ကုန္၏ ။ မွန္ကန္ေသာစကားၿဖင္ ့မိုးသည္ထစ္ခ်ဳန္းလွ်က္ရြာ၏ ။ မွန္ကန္ေသာပညာရွိတို႔သည္ နိဗၺာန္ကို
ေတာင့္တနိုင္ကုန္၏ ။ ေလာက၌ ကံအရာမွတပါး သစၥာႏွင့္မၿပီးနိုင္ေသာ အရာသည္မရွိပါေခ်။

ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဆရာေတာ္အရွင္ၿမတ္၏ သီလဂုဏ္ ၊ သစၥာ၏ဂုဏ္ ၊ ၿဖဴစင္ေသာစိတ္၏ ဂုဏ္ေမတၱာဂရုဏာတို.၏ ဂုဏ္တို့ေၾကာင့္ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ကိန္း၀ပ္ရာ န၀ရတ္ၿဖင့္ျပီးေသာ ရတနာေရႊၾကဳတ္ကိုဖြင့္လွစ္ၾကည့္ရူလိုက္ေသာအခါ အံၾသမကုန္ မယံုၾကည္နိုင္ေလာက္ေအာင္ရတနာေရႊၾကဳတ္အတြင္း၌ေရာင္
ၿခည္ေတာ္ေၿခာက္ပါးတို႔ၿဖင့္အလြန္တင့္တယ္စြာ တန္ဆာဆင္လ်က္ အရြယ္ ၊ အဆင္း မယြင္းတူညီေသာ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ႏွစ္ဆူကိုဖူးေတြ႔ရေလသည္။

ထိုအခါ ေကာ္ေရာ္၀ပ္ဆင္းဖူးျမင္ၿခင္း ျပဳေသာ္လည္း မိမိႏွင့္ထိုက္တန္ေသာစြယ္ေတာ္ပြား
ကိုသာ ရရွိလိုသၿဖင့္ ထပ္မံ၍ သစၥာဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူသည္။

“ဘုရားတပည္ေတာ္သည္ ဗုဒၶ၏ သရီရဓါတ္ေတာ္ၿမတ္စြယ္ေတာ္ကိုပူေဇာ္လိုၿခင္းမွာ လူ၊ နတ္၊ ၿဗဟၼာ သတၱ၀ါတို႔၏ အက်ဳိး ၊သာသနာေတာ္၏ အက်ဳိးကို သည္ပိုးရန္သာၿဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ခပ္သိမ္းေသာ သတၱ၀ါတို႔၏အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ၊ သာသနာေတာ္အဓြန္႔ရွည္သမွ် ကိုးကြယ္ပူေဇာ္၍ နတ္ရြာ နိဗၺာန္ ခ်မ္းသာ မွန္ကို ရြက္ေဆာင္နိုင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ဤမွန္ကန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ ဘုရား တပည္ေတာ္ႏွင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ဗုဒၶ၏ သရီရဓါတ္ ႏွစ္စြယ္ေတာ္စစ္သည္ မိမိအလိုလို ကိုယ္ေတာ္တိုင္သာလွ်င္ သတၱ၀ါတို႔ကို ခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူရန္ ေလွ်ာက္ပတ္ရာဌာနသို႔ၾကြေတာ္မူပါဘုရား ဟု ရိုေသစြာ ေလွ်ာက္ထား ေတာင္းပန္ ေတာ္မူေလသည္။

ဒါဌာေတာ္ၿမတ္ စြယ္ေတာ္ဓါတ္သည္ ထူးၿမတ္ လွစြာ ရတနာ ေရႊၾကဳတ္ေတာ္မွထြက္၍
ရတနာေရႊၾကဳတ္ကုိ လက်ၤာရစ္သုံးၾကိမ္ၾကြခ်ီ ၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦးထိပ္၌ထားေသာ လက္၀ါးေပၚရွိ သကၤန္း ထက္သို႔ ၾကြေတာ္မူေလသည္။

ထိုအခါ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ အၾကိမ္တစ္ရာစစ္ေသာဆီတြင္ အဖန္တစ္ရာပစ္ေသာ ၀ါဂြမ္း ကုိခ် ဘိသကဲ့သို ၾသကၠမ သဒၶါ ၿခင္းၿဖင့္ မတုန္မလႈပ္ ၾကည္ညိဳ ေတာ္မူေလသည္။သီလ ႏွင့္ စင္ၾကယ္ေသာစိတ္ေပၚ သစၥာ၊ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ တို႔ၿဖင့္ ထံုမႊမ္း သည့္ အတြက္ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ကုိ ထူးၿခားစြာၿဖင့္ ပင့္ေဆာင္ပူေဇာ္ခြင့္ ရေလသည္။

လကၡဏာေတာ္ၾကီး (၃၂ )ပါး၊ လကၡဏာေတာ္ငယ္ ( ၈၀ ) ၊ ေရာင္ၿခည္ေတာ္ ( ၆ ) ပါးတုိ႔ၿဖင့္ တန္ဆာဆင္လ်က္ အလြန္ တင့္တယ္ ေတာ္မူေသာ မႏႈိင္းယွဥ္ အပ္ေသာ အသေရေတာ္ကို ေဆာင္ေတာ္မူေသာ ဥာဏ္ေတာ္အားဆယ္ပါး ႏွင့္ ၿပည့္စံုေတာ္မူေသာ၊ သက္ေတာ္ထင္ရွား သဗၺညဳၿမတ္စြာဘုရားအားပင့္ေဆာင္၍ ၾကြခ်ီလိုက္ပါလာဘိသကဲ့သို႔ ဗုဒၵ၏ သရီရဓါတ္အစစ္ ၊ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ အႏွစ္အားပင့္ေဆာင္လွ်က္ ခ်မ္းေျမ့တည္ၿငိမ္စြာၿဖင့္ ျမန္မာၿပည္သို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာေတာ့သည္။


ဘူမိနက္သန္ ေအာင္ေျမမွန္ 

 
ဗုဒၶသာသနာႏြယ္၀င္ မြန္ ၊ ျမန္မာဘိုးဘြားတို႕မွ ဆင္းသက္လာေသာ က်ဳံမေငးသူ ၊ က်ဳံမေငးသား တို႕သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို စြမ္းအားရွိသမွ်ခ်ီးေျမွာက္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ျမိဳ႕ပင္ငယ္ေသာ္လည္းအက်င့္သီလ၊ သိကၡာအာစာရႏွင့္ျပည္႔စံုသည္႔ပုဂၢိဳလ္၊ ပရိယတ္ပဋိပတ္ႏွင့္ ျပည္႔စံုသည္႔ပုဂၢိဳလ္ျမတ္တို႔ကို ဆည္းကပ္ေလ႔ရွိသည္။ ဆရာေတာ္သီဟိုဠ္သို႔မၾကြမီကပင္ က်ံဳမေငးတြင္ သီတင္းသံုးရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ဘူးသည္႔ အတိုင္းဆရာေတာ္ျပန္ေရာက္ခ်ိန္ကို မွန္းဆ၍ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဘာသာေရးဦးေဆာင္သူမ်ား ညိွႏႈိုင္းကာရန္ကုန္မွ ေစာင့္ၾကိဳၾကေလသည္။ ျပန္ေရာက္ျပီးေနာက္က်ံဳမေငး၌ သီတင္းသံုးေတာ္မူပါရန္ႏွင့္ ပင့္ေဆာင္ရန္အတြက္ေစာင့္ၾကိဳေနၾကေၾကာင္း ေျခေတာ္ဦးခိုက္၍ရိုေသစြာ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။

ဆရာေတာ္အရွင္ျမတ္သည္ ပင့္ေလွ်ာက္လာသူမ်ား၏ သာသနာေတာ္အတြက္ထားရွိသည္႔ ျမင့္ျမတ္ေသာေစတနာသဒၵါတရားကိုေထာက္ထားလက္ခံေတာ္မူခဲ့သည္။ ဒကာအမ်ားလည္းဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး၏ ေနာင္ေတာ္ဆရာေတာ္ဦးၾကည္ (ပခုကၠဴသဲပံုေတာရဆရာေတာ္ဦးကိတၱိ)ႏွင့္ ကပိၸယဦးေဖစိုး၊ ရေသ့ၾကီးဦးေရႊ၀တို႔ိ ပခုကၠဴျပန္ရန္စီစဥ္ျပီးေနာက္ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္အား က်ံဳမေငးသို႔ပင့္ေဆာင္ ၾကေလသည္။ က်ံဴမေငးတြင္နတ္ထိပ္ႏွင့္ေစ်းပိုင္း၌တစ္လွည္႔စီ သီတင္းသံုးေဆာင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ေစ်းပို္င္းမွ ၀တ္တက္သူမ်ားသည္ ယခုႏႈတ္ခမ္းေမႊးကဖီးႏွင့္ ကိုဖိုးထူးေစ်းဆိုင္ၾကားလမ္းခြဆံုေနရာရွိ ေျခတံရွည္ ဇရပ္တြင္ ၀တ္တက္ခဲ့ၾကသည္။

ဤသို႔ႏွစ္အတန္ၾကာ သီတင္းသံုးေနစဥ္အတြင္း ရဟန္းပုဂၢိဳလ္၊ လူပုဂၢိဳလ္မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် စြယ္ေတာ္ျမတ္ပါရွိလာေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မမူဖူးပါ၊ သာသနာပြင့္လန္းမည္႔ အရပ္ေဒသတို႔ကို ရွဴၾကည္႔ဆင္ျခင္ေလ႔ရွိခဲ့သည္႔ ဆရာေတာ္သည္ က်ံဳမေငးျမိဳ႕၌ သရီရဓါတ္ေတာ္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ရတနာႏွင္႔ ထိုက္တန္မွဳရွိမရွိကုိေဒသႏွင္႔ ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ သဒၵါတရား၌ ၾကည္႔ရွူ ဆင္ျခင္ေတာ္ မူသည္။ မိမိေရာက္ခဲ့ရာ ေဒသမ်ားထက္ ဤေနရာ ဤေဒသသည္ သာသနာေတာ္ ပြင့္လန္းမည္႔ ေနရာေဒသအျဖစ္ဆံုး ျဖတ္ေတာ္မူသည္။ ထို႔ေၾကာင့္အကဲစမ္းသည္႔အေနျဖင့္ တစ္ဦးတစ္ေလကို စတင္ဖူးျမင္ ခြင့္ျပဳေလသည္။ တစ္ဆင့္တက္၍ ၀ါတြင္းကာလသီလယူသည္႔အခါသီလဆန္တို႔ကို စားပြဲေပၚရွိ ေဒါင္းလန္းၾကီး အတြင္း စုပံုေစလ်က္ သီလဆန္မ်ားအေပၚတြင္ စြယ္ေတာ္ၾကဳတ္ကုိတင္ကာ ဖူးေျမွာ္ခံေလသည္။

တစ္စတစ္စျဖင့္ ဖူးေျမွာ္သူတို႔မွာ ျပိဳးျပိဳးလွ်ံပ်က္၊ ရိုးရိုးလက္လက္၊ ထြန္းလင္းေတာက္ပေတာ္မူေသာ
ဗုဒၶျမတ္စြာစိေႏၵယ်ာ၏ လြန္စြာမြန္ျမတ္စြယ္ေတာ္ဓါတ္ကို တပ္အပ္ထင္ထင္ဖူးျမင္ၾကရသည္႔အခါ အလြန္ပင္
ၾကည္ညိဳႏွစ္သက္စိတ္ေဇာတက္၍ အားတက္ရႊင္ေမာသဒၵါေျပာလ်က္ က်ံဳမေငးေဒသ၌ပူေဇာ္ခြင့္ေပးသနားရန္ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ၾကေလသည္။

ဆရာေတာ္ေျမွာ္မွန္းသည့္ အခ်ိန္သို႔ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ယခုအခ်ိန္တြင္ျမတ္စြယ္ေတာ္အား
ယံုၾကည္ လိုလား သဒၵါတရားထက္ သန္ခိုင္မာေနျပီျဖစ္ျခင္း၊ ထို႔ထက္ဤေဒသသည္ သာသနာေတာ္ထူးျခား ျမဲျမံေနရာမွန္သည့္ ဘူမိနက္သန္ဟုမွန္းဆ သိျမင္ေတာ္မူျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၵ၏သာသနာတံခြန္လႊင့္ထူ နိုင္ေတာ့မည္ဟုယံုၾကည္ေတာ္မူသည႔္အေလွ်ာက္၁၂၉၀ျပည္႔ႏွစ္သက္ေတာ္(၇၈)ႏွစ္တြင္ဆရာ
ေတာ္မွဤသို႔မိန္႔ဆိုေတာ္မူပါသည္။

နိဂံုးမွ်သာျဖစ္ေသာဤက်ံဳမေငးျမိဳ႔၏ပတ္၀န္းက်င္အနီးအပါးရွိကနစိုးကုန္း၊သာယာကုန္း
ပန္းကူးစေသာရြာၾကီးမ်ားဍ္နိုင္ငံျခားမွသာသနာျပဳပုဂၢိဳလ္ၾကီးမ်ားကိုယ္တိုင္အျမဲေနထိုင္ကာကိုယ္ဖိရင္ဖိ
ျပဳစုျပိဳးေထာင္ဘိသကဲ့သို႔က်ံဳမေငးျမိဳ႔ဍ္ ဗုဒၵ၏လြန္စြာထြဋ္ျမတ္စြယ္ေတာ္ဓါတ္ကိုတည္မွီေထာင္ထား၍
ခပ္သိမ္းေသာသတၱ၀ါအမ်ား၏ေလာကီ၊ေလာကုတ္၊အက်ိဳးစီးပြားအတြက္သာသနာေတာ္ၾကီးအဓြန္႔
ရွည္သမွ်ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကရန္ထိုက္တန္သျဖင့္မိမိဍ္ တာ၀န္ရွိသည္႔အားေလွ်ာ္စြာအစြမ္းကုန္ခ်ီးျမွင့္
မည္ဟုဆံုးျဖတ္ျပီးျဖစ္သည္မွာဧကန္စင္စစ္မွန္လွေတာ့သည္။မိမိအသက္ႏွင့္ထပ္တူျမတ္နိုးၾကည္ညိဳစြာ
ကိုးကြယ္ခဲ့ေသာ ဗုဒၵ၏သရီရဓါတ္ေတာ္ျမတ္စြယ္ေတာ္ကိုတစ္ႏွစ္တစ္ၾကိမ္ပြဲေတာ္က်င္းပလွ်က္ သာသ
နာေတာ္အဓြန္႔ရွည္တည္တဲ့ေအာင္ညဏ္ဦးစီး၍ၾကိဳးစားၾကရမည္။ပြဲေတာင္အခ်ိန္မဟုတ္လွ်င္အခြင့္အာ
ဏာအရလည္းေကာင္း၊အနိုင္အထက္ရလည္းေကာင္း၊မည္သည္႔အေၾကာင္းႏွင့္မွ်ဖူးေျမွာ္ခြင့္မျပဳရ။ဤ
အတိုင္းလိုက္နာၾကပါမည္ဟုကတိသစၥာျပဳနိုင္လွ်င္ေပးအပ္မည္´ဟုမိန္႔ေတာ္မူေလသည္။

တပည္႔ဒကာအေပါင္းတို႔မွလည္းေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးမိန္႔ေတာ္မူသည္႔အတိုင္း
ႏွစ္စဥ္ဓမၼာပူဇာ၊အာမိသပူဇာတို႔ျဖင္႔ၾကီးစြာေသာပူေဇာ္သကၠာရျပဳ၍ပူေဇာ္ပြဲသဘင္ဆင္ယင္က်င္းပပါမည္။
ပြဲေတာ္ခ်ိန္မွအပမည္သူကိုမွဖူးေျမွာ္ခြင့္မေပးပါ။ျမိဳ႔သူျမိဳ႔သားမ်ားႏွင့္အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွဖူးေျမွာ္လာသူ
မ်ားသည္ ဗုဒၵ၏ျမတ္စြယ္ေတာ္ကိုအမွီျပဳကာဘုရားရွင္၏သီလဂုဏ္၊သမာဓိဂုဏ္၊ပညာဂုဏ္တို႔ကိုအာရံု
ျပဳ၍ကုသိုလ္မ်ားျဖစ္ပြားေစပါမည္။သာသနာေတာ္စည္ပင္ဖြ႔႔ံျဖိဳးေစရံုမွ်မကသာသနာေတာ္ေတာ္တည္တံ႔
ေရးကိုလည္းညဏ္စြမ္းရွိသမွ်ၾကိဳးစားၾကပါမည္ဘုရားဟုကတိသစၥာျပဳၾကေလသည္။ထို႔ေနာက္ပုဂၢိဳလ္
(၁၂)ဦးပါ၀င္ေသာစြယ္ေတာ္ျမတ္ထန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ကာစြယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင္းအပ္သည္ကို
လက္ခံၾကေလသည္။

ဆက္လက္၍ဆံုးမသည္မွာ လူမ်ိဳးမေရြး၊ဘာသာမေရြး၊ ပုဂၢိဳလ္မေရြးယံုၾကည္သူတိုင္း ဘုရားရွင္၏
သရီရဓါတ္ေတာ္ျမတ္စြယ္ေတာ္ထံတြင္သက္ေတာ္ထင္ရွား ၿမတ္စြာဘုရား၏ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကိုအာရံုၿပဳ၍ မွန္ကန္ေသာသစၥာစကားကိုဆိုလွ်င္ ကံအရာကိုခ်န္လွပ္ကာ သစၥာၿဖင့္ျပီေျမာက္ေအာင္ျမင္ၾကလိမ့္မည္။ ဘုရားရွင္၏သီလ ၊ သမာဓိ ၊ ပညာ သာသနာေတာ္သံုးရပ္သည္ ေလာကသားတို့၏ အက်ဳိးစီးပြာခ်မ္းသာကို အၾကြင္းမဲ့ေပးစြမ္းနိုင္ေၾကာင္း က်င္.ၾကံလိုက္နာသူတိုင္း သိရွိၾကရလိမ္.မည္။ အမ်ားေကာင္းက်ဳိးအတြက္အနာခံသည္ဘက္ ရပ္တည္သူသည္ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ရၿခင္းတြင္ ၿမတ္နိုးသူၿဖစ္၍ တစ္ကိုယ္ေရေကာင္းက်ဳိးအတြက္ အသာစံဘက္တြင္ရပ္တည္သူသည္ သံသရာက်င္လည္ရၿခင္းကို ၿမတ္နိုးသူၿဇစ္သည္ ဟုဆံုးမေတာ္မူပါသည္။

 
သာသနာ့ရန္ တြန္းလွန္ဖယ္ရွား ၊ မင္းၿမတ္တို.၏ဘုရား

ထို.ေနာက္ ဆရာေတာ္အရွင္သူၿမတ္သည္ ပင့္ေဆာင္ထားရွိသည္. ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္(၃)
ဆူအနက္ ဗုဒၶၿမတ္စြယ္ေတာ္ႏွင့္အတူပူေဇာ္ရန္ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္(၂)ဆူကို ၿမတ္စြယ္ေတာ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္
ေရွာက္ေရးအဖြဲ.ထံေပးအပ္ခဲ့သည္။

ပထမတစ္ဆူမွာသစ္ကနက္စစ္ နတ္သစ္ရုပ္ပြားေတာ္ အရွင္သူၿမတ္ၿဇစ္၍ ဘုရားဒကာမွာပုဂံျပည့္ရွင္ မင္းၿမတ္အေနာ္ရထာၿဖစ္သည္။ အရည္းၾကီးတို.အား ကိုးကြယ္စည္းကပ္ေနေသာ မိစၦာဒိဠိဘ၀မွ
ရွင္အရဟံမေထရ္ၿမတ္၏ အဆံုးအမကိုခံယူရသၿဖင့္ အသက္ႏွင့္စည္းစိမ္ကိုအပ္ႏွင္း၍ ရတနာသံုးပါအားကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူ ရတနာ့ဥပါသကာၾကီးၿဖစ္ျပီးေနာက္နန္းဦးျပာႆဒ္ရွိဘုရား
ေဆာင္တြင္အစဥ္အျမဲကိုးကြယ္ပူေဇာ္လာခဲ့သည့္ဘုရားဆင္းတုေတာ္ၿဖစ္ပါသည္။

ဒုတိယေပးအပ္ေသာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္မွာ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး
မႏၱေလးျမိဳ.တြင္ သီတင္းသံုးစဥ္ကဆရာအစဥ္အဆက္ ကိုးကြယ္လာခဲ့ေသာဇမၺဴ.ပတိနန္းစဥ္ဘုရားၿဖစ္
သည္။ ထိုဗုဒၶဆင္းတုေတာ္သည္ပဥၥမသဂၤါယနာတင္မင္းတုန္းမငး္ၾကီးႏွင့္ မိဖုရားၾကီးတို႔နနး္ေတာ္ဦး
ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ရိုေသေလးျမတ္စြာကိုးကြယ္ခဲ့သည့္ နန္းစဥ္ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ၿဖစ္သည္။

က်န္ရွိေသာဗုဒၵဆင္းတုေတာ္တစ္ဆူကိုမူ ပခုကၠဴသို႔ျပန္ၾကြခီ်ခါနီးတြင္ ရဟန္းဒကာ ဦးေအာင္ဘု ေဒၚေရႊညိမ္း မိသားစုသို႔ ကိုကြယ္ရန္ေပးအပ္ခဲ့သည္။

အတုလဗုဒၶလက္၀ဲေအာက္စြယ္ေတာ္ၿမတ္ႏွင့္အတူ သစ္ကနက္စစ္နတ္သစ္ရုပ္ပြားေတာ္
အရွင္ျမတ္ႏွင့္ ဇမၺဴ.ပတိရုပ္ပြားေတာ္အရွင္ၿမတ္တို႔သည္က်ဳံမေငးျမိဳ.အပိုင္ ကြမ္းသီးေခ်ုာင္းၾကီးေက်းရြာ သူ
ၾကီးမင္းဦးစိန္ဒိုင္ ၊ သူၾကီးကေတာ္ေဒၚၾကည္ျငိမ္း ၊ သမီး ေဒၚရိုတီ(ေခၚ) ေဒၚျမျမ ၊ သား ကိုထိန္၀င္း (ယခု ဒုဗိုလ္မွဴးၾကီး) (ျငိမ္း) သမီး မခင္စန္းျမင့္ မိသားစုမွ လွဴဒါန္းေသာဘံုခုႏွစ္ဆင္.ပါ သစ္သားတန္ေဆာငး္ေတာ္ၾကီးအတြင္း ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ သစ္သားတန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီးယိုယြင္းလာသည့္အတြက္ ယခုျမင္ေတြ.ေနရသည္. အုတ္တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီးကိုေဆာက္လုပ္၍ အထက္တြင္ ေစတီအရံ (၄) ဆူ ႏွင္.တကြေစတီ(၅) ဆူတည္ထားကာ (၁၃၂၃) ခုတြင္ေဂါပကဥကၠ႒ ဦးဘေအး (နတ္ထိပ္) ဦးစးီ၍အမ်ားျပည္သူ ၾကည္ညိုသဒၶါပြားနိုင္ရန္ ဖြင့္လွစ္ပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။

မိစၦာရန္ေအာင္ တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီးအတြင္း စႏၵာမုနိဆင္းတုေတာ္ၾကီး လက္ယာဘက္တြင္
သစ္ကနက္စစ္နတ္သစ္ ရုပ္ပြားေတာ္အရွင္သူျမတ္ လက္၀ဲဘက္တြင္ အတုလဗုဒၶ လက္၀ဲေအာက္စြယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္ ဇမၺဴပတိရုပ္ပြားေတာ္အရွင္သူျမတ္တို႔သည္ ဂႏၶကုဋိတိုက္မ်ားအတြင္း ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူလွ်က္ရွိပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္(၂) ႏွစ္ခန္႔ဆက္လက္ေစာင့္ေရွာက္ျပီးေနာက္မိမိသည္သက္ေတာ္အားၿဖင့္
(၈၀) ၊ ဇရာဒုလႅဗၺအရြယ္သို.ေရာက္ရွိေပျပီ ၊ ျမတ္စြယ္ေတာ္သာသနာအတြက္ ဆရာႏွင့္ဒကာလည္းအျခက်ျပီဟူ၍ ပခုကၠဴသို႔ျပန္ၾကြေတာ္မူခါနီးတြင္ ရဟန္းဒကာမိသားစုအား အသားဆင္းတုေတာ္တစ္ဆူ မိမိ၏ ပံုေတာ္ႏွင့္ ေနာင္သဲပံုေတာ္ရဆရာေတာ္ ဦးကိတိၱ၏ ပံုေတာ္အျပင္မိမိကိုင္ေဆာင္ထားေသာေတာင္ေ၀ွးကိုပါ
“ေအာင္ဘုႏွင့္ ေရႊညိမ္းတို႔ကိုးကြယ္ရစ္ၾက “ ဟုဆိုကာခ်ီးျမွင့္ေတာ္မူခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ ဒကာ ဒကာမမ်ား ၀တ္အသင္းသူ အသင္းသားမ်ား ျမတ္စြယ္ေတာ္ထိန္းသိမ္း
ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ၀င္အားလံုးအားမွာၾကားသည္မွာ” မိမိတို႔နာယူသင္ၾကားသိရွိထားေသာ သစၥာတရားကိုဟုတ္ မဟုတ္ မွန္ - မမွန္ မိမိကိုယ္တိုင္သမၼသနညာဏ္ၿဖင့္ ကိုယ္ကာယထဲမွာစူးစိုက္ဆင္ၿခင္ပြားမ်ား မွတ္သား
အားထုတ္လွ်က္ ရုပ္- နာမ္ တို႔၏ၿဖစ္ပ်က္မူ ဥဒယ၀ယဥာဏ္ကစ၍ ဥာဏ္စဥ္ေတြတက္လွ်က္ မဂ္ဥာဏ္ၿဖင့္္
နိဗၺာန္ကို ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ရွိခံစားနိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကကုန္ေလာ့ “ဟုဆိုကာပခုကၠဴသို႔ျပန္ၾကြေတာ္မူသည္ ။

ရဟန္းဒကာမိသားစုႏွင့္ ဒကာ ဒကာမမ်ားအားျပည့္စံုစြာခ်ီးျမွင့္သြားသည္မွာက်ဳံမေငးသို႔ေနာက္တစ္ေခါက္ျပန္မေရာက္ေတာ့သည္ကို သိေလသလားဟုပင္ထင္မွတ္ရပါေတာ့သည္။ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ဆရာေတာ္ဘုရားႏွင့ ့အတူ ကပိၸယ ဦးကို႔ဟုန္ပါ၀င္ေသာ ဒကာ ၊ ဒကာမ
မ်ားသည္ပခုကၠဴသို႔ေစာင့္ေရွာက္ရန္လိုက္ပါသြားၾကသည္။ ဆရာေတာ္္ပခုကၠဴသို႔ျပန္ၾကြျပီး (၉) လခန္႔အၾကာတြင္ နတ္ထိပ္မွ ရဟန္းဒကာၾကီးဦးေအာင္ဘုကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

 
ပခုကၠဴသို႔ ယာယီၾကြျမန္း ကိန္းေအာင္းေမ႔ြေလွ်ာ္ ျမတ္စြယ္ေတာ္
 

ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားသည္ ပခုကၠဴသို႔ ေရာက္ရွိျပီးေနာက္ (၃) ႏွစ္ခန္႔အၾကာတြင္ဘု
ရားရွင္ေသာ္မွမလြန္ဆန္နိုင္သည့္ ဇရာႏွင့္ဗ်ာဓိတို႔၏ ႏွိပ္စက္မူကို တရားၿဖင့္တည္ၿငိမ္စြာခံယူလွ်က္ အိမ္ရာ
ထက္တြင္သာသီတင္းသံုးေတာ္မူရေလသည္။ ထိုအခ်ိန္အခါတြင္ ဆရာေတာ္သည္မိမိ၏ သီလ ၊သစၥာ အဓိ႒ာန္တို႔ၿဖင့္ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ပူေဇာ္ခြင့္ရခဲ့ေသာ အတုလဗုဒၶ လက္၀ဲေအာက္စြယ္ေတာ္ၿမတ္အား အာရံုရည္မွန္းစိတ္ဦးတန္းလွ်က္သစၥာဒိ႒ာန္ေတာ္မူေလသည္။

“ဘုရားရွင္ ၏ ဓါတ္ေတာ္ရတနာမ်ားသည္ (ဓါတု ရတနံ ၀တၱဳံ ကရိတြာ) ဆိုေသာစကားၿဖင့္
ဘုရားရွင္ကိုအာရံုျပဳလုပ္စြဲမွီရာၿဖစ္ေပသည္။ သို႔ၿဖစ္၍ (တထာဂတႆ ဥာဏရမၼေဏန) ဆိုေသာစကားၿဖင့္ ဗုဒၶ၏ သရီရဓါတ္ေတာ္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကို တည္မွီရာထား၍ ဘုရားတပည့္ေတာ္ဥတၱမသည္ ဘုရားရွင္၏ သဗၺဳညုတဥာဏ္ေတာ္ၾကီးကို အာရံျုပဳပါသည္ဘုရား။ ဘုရားရွင္၏သိကၡာသံုးစံုကိုႏွလံုးသြင္းလွ်က္
ဆယ္ၿဖာလက္စံု ၊ ယွက္ရံုကာမိုး ၊ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ကိုရွိခိုးေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ေရွးရိုးအစဥ္လာ ဘုရားတကာတို႔ေကာင္းစြာၿဖည့္က်င့္ေတာ္မူအပ္ေသာ (၁၀)ပါးေသာပါရမီတို႔ကို၀စီတြတ္တြတ္ ၊ နူတ္ၿဖင့္ရြတ္ျပီးလွ်င္ ထိုမခၽြတ္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ဘုရားျမတ္စြယ္ေတာ္ရွင္သည္ လက္ေပၚတြင္တည္ေတာ္မူပါေလာ့ ” ဟုမွန္ကန္ေသာသစၥာကိုျပဳေလ၏။

ဤသို႔မွန္ကန္စြာ သစၥာျပဳသည္နွင့္တျပိဳင္နက္ ေရာင္ၿခည္ေတာ္တို႔သည္ ဆယ္မ်က္ႏွာအရပ္
သို႔ႏွံစပ္ၿပီးလွ်င္ လမင္းေသာက္ရူး တိမ္ဦးမိုးလယ္ရႊန္းရႊန္းကယ္သို႔ အံ့ဘြယ္သရဲ လြန္ထူးကဲသည့္ေရာင္ၿခည္
၀န္းပတ္ထြန္းလင္းလတ္၍ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏လက္၀ါးျပင္ေပၚရွိသကၤန္းထက္သို႔ဆင္းသက္ တည္ေန ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေလသည္။

လြန္စြာအံ့ဘြယ္ ဆန္းက်ယ္တင့္ျမန္း ရူမခန္းေအာင္ ၿဖစ္ေပၚလာသည္ ကိုမ်က္၀ါးထင္ထင္ဖူး
ျမင္ၾကရကုန္ေသာ အနီးရွိဒကာမ်ားသည္ဦးေခါင္းညႊတ္က်ဳိး ရွိခိုးပူေဇာ္ၾကကုန္၏ ။ ဤ ဗုဒၶၿမတ္စြယ္ေတာ္ သည္ က်ဳံမေငးၿမိဳ႕ ၌ ကိန္း၀ပ္စံေပ်ာ္ေတာ္မူေသာ သရီရဓါတ္ေတာ္ၿဖစ္သည္ ဟု ဆရာေတာ္မွ မိန္႕ေတာ္မူလွ်င္မိမိ တို႕အားပူေဇာ္ခြင့္ေပးသနားပါရန္ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ ၾကေလသည္။ ဒကာတို႕ ကုိ ေပးအပ္လွ်င္ က်ဳံမေငးၿမိဳ႕ မွၿမတ္စြယ္ေတာ္ ထိန္းသိမ္းေစာက္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕ ေသာ့ကိုင္ လူၾကီး မ်ားႏွင့္ ရပ္ရႊာသညအဓိ ကရုဏ္းၿဖစ္ၾကမည္ ကတစ္ေၾကာင္း ၊ ဤ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ကုိ အမွီၿပဳ၍ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ ကို စည္းလံုညီညႊတ္စြာ ေစာင့္ေရွာက္ ေစလို သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ စြယ္ေတာ္ ၿမတ္ႏွင့္ ထိုက္တန္ သည့္ အရပ္ေဒသဟု
ယံုၾကည္သည္ ကတစ္ေၾကာင္း တို႕ေၾကာင့္ စြယ္ေတာ္ၿမတ္အား ေပးအပ္ခဲ့ ၿပီး ၿဖစ္သည္၊ ဒကာ တို႕ သည္းခံၾကေပေတာ့ ဟုမိန္႕ေတာ္မူၿပီးလွ်င္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ဘုရားရွင္ ကုိယ္ေတာ္ ၾကြေတာ္ မူလာသည့္ အလား မဟာအတုလ ၊သမၺဳဒၶ ၿမတ္ စြယ္ေတာ္ ဓါတ္ကို မတုန္မလႈပ္ ၾကည္ ညိဳေတာ္မူေလသည္။

ဒကာမ်ားလည္း အံံ့ဖြယ္ဘနန္း ထူးဆန္းလွစြာ ေရာင္ၿခည္ေတာ္ တို႕ၿဖင့္ တင့္တယ္ သပၸါယ္ေတာ္မူလ်က္ရွိေသာ ဗုဒၶ ၿမတ္စြယ္ေတာ္အား ဖူးၿမင္ရသည္ကို အိပ္မက္ အလား ထင္မွတ္မွားၾကေသည္။ မည္မွ်ၾကာသြားသည္ မသိ၊ထိုသုိ႕ တအံ့တၾသေငးေမာ ၾကည္ညိဳေနၾကစဥ္မွာပင္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ဓါတ္သည္ ေရာင္ၿခည္ေတာ္ ေၿခာက္သြယ္ ကြန္႕ ၿမဴးလ်က္ က်ဳံမေငးၿမိဳ႕ ဂႏၶ ကုဋိ တိုက္ေတာ္သို႕ ၿပန္လည္ကိန္း၀ပ္ေတာ္ မူေလသည္။

ခ်ီးၾကဴးမကုန္ ဂုဏ္ေပါင္းစံုလ်က္ ဇရာဗ်ာဓိ ႏွစ္ခ်က္ညီလ်င္နက္နဲဆန္းၾကယ္စြာ တရားေဟာစြမ္းနိုင္ေသာဂမီၻရ စိၾတဘာဏီ ဓမၼကထိက ပုဂိၢဳလ္ၾကီး
တစ္ဆူအၿဖစ္လည္းေကာင္း ဆည္းကပ္လာေသာ ဒကာ ဒကာမတို.အားမဂ္ ဖိုလ္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ အက်ဳိးစီး
ပြားႏွင့္စပ္သည့္စကားတို.ကိုသာေျပာေလ့ရွိေသာ အတၱသံဟိတဘာဏီ ပုဂိၢဳလ္ၾကီးတစ္ဆူအၿဖစ္လည္းေကာင္း၊သီလ စင္ၾကယ္ၿခင္း ၊ေရာင့္ရဲၿခင္း ၊ သညး္ခံၿခင္း စသည့္ ၀ိနယ ဂရုကဂုဏ္၊ အပိစၧာတာ ဂုဏ္ ၊ သႏၱဳ႒ိတာဂုဏ္ ၊သေလႅခတာ ဂုဏ္တို႕ၿဖင့္ ခ်ီးၾကဴးမကုန္ ဂုဏ္ေတာ္စံုသည့္ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦးဥတၱ မ သည္ သက္ေတာ္ (၈၃) ႏွစ္၊ ၀ါေတာ္ ( ၆၃) ၀ါ အရတြင္ ဇရာ ဗ်ာဓိ ႏွစ္ခ်က္ ညိွ သၿဖင့္ ဗုဒၶ ၏ သရီရဓါတ္ေတာ္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ အားဖူးၿမင္ ၿပီးေနာက္ (၅) ရက္ တာမွ် အဟာရ ေတာ္အသံုး အေဆာင္ ပ်က္ကာ တပည့္ ဒကာ
အေပါင္း တို႕အား အပၸ မာဒ တရားလက္ကိုင္ ထားၾကရန္ မွာၾကားခဲ့ၿပီး (၁၂၉၅) ခု ကဆုန္လဆန္း (၃) ရက္ နံနက္ (၆) နာရီ တြင္ ခႏၶာ့ ၀န္ခ်ေတာ္မူပါသည္။

ပခုကၠဴ မွ အေၾကာင္း ၾကားခ်က္ အရ က်ဳံမေငး ၿမိဳ႕ မွတပည့္ ဒကာမ်ား လိုက္ပါသြားခဲ့ၾက
သည္။ အဂၢိစ်ာပန ပူေဇာ္ေဆာင္ရႊက္ၿပီးေနာက္ သီဟိုဠ္ရွင္ ဘုရား အနီး ပုထိုး ေက်ာင္းတိုက္ ၀န္း အတြင္း
က်ဳံမေငးၿမိဳ႕ ဦးဘစိန္+ေဒၚမႈံေလး မိသားစုမွ အရိုးေစတီ တည္ထားပူေဇာ္ ခဲ့ ၾကသည္။


တမ္းတ၍ ၾကည္ညိဳပူေဇာ္၊ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာေတာ္

ေက်းဇူးရွင္ ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး ႏွင့္ ေက်ာင္းသား ကပၸိယ အၿဖစ္လိုက္ပါသြားေသာ ဦးကို႕ဟုန္ သည္ က်ဳံမေငး သို႕ ၿပန္ေရာက္လာသည့္ အခါ တန္ခူးလဆုပ္ (၁၃)ရက္ေန႕ နံနက္ (၉)နာရီခန္႕ တြင္ ပခုကၠဴရွိ ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးထံ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ ၾကြလာသည္ကုိ မိမိ ႏွင့္ ပခုကၠဴမွ ဒကာမ်ားဖူးေတြ႕ရ
ေၾကာင္းကို သူငယ္ခ်င္း မိသားစုၿဖစ္ေသာ ဦးသန္းစိန္+ ေဒၚခင္တင့္၊ ဦးမဲညိဳ +ေဒၚက်င္ဥ မိသားစု သို႕ေၿပာၿပခဲသည္၊၊

စြယ္ေတာ္ အ၀င္နတ္လမ္း

ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး အားၾကည္ညိဳရင္းစြဲရွိေသာ ထုိ မိသားစုမ်ားကေၿပာၿပသည္
မွာထိုေန႕ ၊ ထိုရက္၊ ထို အခ်ိန္အခါက က်ဳံမေငး ၿမိဳ႕ ၌လညး္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ဂႏၶ ကုဋီတိုက္ေတာ္မွ လွ်ပ္စီး
အေရာင္ကဲ့သို႕ လည္းေကာင္း၊ စိန္အေရာင္လက္သကဲ့သို႕ လည္းေကာင္း၊ ထိန္ေၿပာင္၀င္းလက္ေသာေရာင္ၿခည္ေတာ္တို႕ ကြန္႕ၿမဴးေတာ္မူရာ မိစၧာရန္ေအာင္ တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီး၏ အၿပင္ သို႕လည္းေကာင္း၊ အထက္
သို႕လညး္ေကာင္းၿပိဳးၿပက္ၿဖဴ၀င္းေသာအေရာင္ေတာ္ မ်ားေပၚထြက္ခဲ့သည္။ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ေစ်းသြားေစ်းလာႏွင့္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕ သားေစ်းသူ ေစ်းသားမ်ားသည္ တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီး အတြင္းေရာက္ရွိ ဖူးေၿမွာ္ေနၾကသူတို၏ေၾကးစည္ ထိုးစည္ ထုခတ္ ၾကသည့္ အသံမ်ားေၾကာင့္ စုေ၀းမိၾကသည္။ 

မိစၧာရန္ေအာင္ တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီးအတြင္းႏွင့္ အၿပင္တို႕တြင္ အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္းၿဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ မ်ားမၾကားမီ ေရာင္ၿခည္ေတာ္မ်ား ထပ္မံကြန္႕ၿမဴးသည္မွာ စြယ္ေတာ္ ၿမတ္ၿပန္ၾကြလာတာၿဖစ္မည္ထင္ေၾကာင္း ထို႕ၿပင္လညး္ေက်းဇူးရွင္ ဆရာေတာ္
ဘုရားၾကီး ေရခ်ိဳးေလ့ရွိေသာ စဥ့္အိုးၾကီးမွ ကဆုန္လဆန္း (၃)ရက္ေန႕ နံနက္တြင္ ေရမ်ားဆူေ၀လ်ံက်သည္ကိုၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕ သားမ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ားေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း(ၿခေသၤ့မင္း ေဆးလိပ္ခံုပိုင္ရွင္ ေဒၚလွခင္၏မိခင္ ၾကီးအေမထူးေၿပာၿပခ်က္) စသည့္ အံံ့ဘြယ္ထူးၿခားၿဖစ္ရပ္မ်ားကို ၿပန္လည္ေၿပာၿပၾကေလသည္။၄င္းမိသားစုမ်ားႏွင့္တကြ ဤ သတင္းကုိၾကားသိရသူတိုင္းက ဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီး၏ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္ တို႕ကို
သတိရေအာက္ေမ့ပူေဇာ္သည့္အေနၿဖင့္ စစ္မွန္ေသာ သရီရဓါတ္ေတာ္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ကိုအမွီၿပဳကာလူ၊နက္၊နိဗၺာန္ သံုးတန္ေသာခ်မ္းသာ ကိုရေအာင္ ၾကိဳးစားအားထုက္ၾကမည္ဟု ခိုင္မာေသာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားၿဖင့္ လက္အုပ္ခ်ီဦးခိုက္ၾကည္ညိဳၾကေလသည္။

စြယ္ေတာ္တိုက္မွ ဆရာေတာ္ ရုပ္တု

ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ အရွင္ၿမတ္သည္ နတ္ထိပ္ေက်ာငး္ႏွင့္ ေစ်းေက်ာင္းတို႕ တြင္
တလွည့္စီ သီတင္းသံုးေနရာမွ (၁၂၉၀) ခုတြင္ ဦးေကာက္ရ ဦးေဆာင္ေသာ (၁၂) ဦးပါ၀င္သည့္ ဗုဒၶၿမတ္စြယ္ေတာ္ထိိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ထံ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ကုိ အပ္ႏွံခဲသည္။(၁၂၉၂) ခုတြင္ေစ်းေက်ာင္းတိုက္ႏွင့္ ဗုဒၶၿမတ္စြယ္ေတာ္ ေ၀ယ်၀စၥ တို႕ကို စီမံအုပ္ခ်ဳုပ္ရန္ ဆရာေတာ္ ဦးသာသန အားလြဲအပ္ေတာ္မူသည္။ (၁၃၂၁) ခု၀ါဆိုလဆန္း (၇) ရက္တြင္ဆရာေတာ္ ဦးသာသန မွဆရာေတာ္ ဦးကု႑လ ႏွင့္ ဆရာေတာ္ဦးသုမန အားေစ်းေက်ာင္းတိုက္ႏွင့္ ဗုဒၶၿမတ္စြယ္ေတာ္၏ ေ၀ယ်၀စၥတို႕ ကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ လႊဲအပ္ေတာ္မူပါသည္။ ဆရာေတာ္ ဦးသုမန ဦးစြာပ်ံလြန္ေတာ္ မူသၿဖင့္ ဆရာေတာ္ ဦးကု႑လ မွ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သည္။

ဆရာေတာ္ ဦးကု႑လသည္ သက္ေတာ္ (၈၅) ႏွစ္ သိကၡာေတာ္ (၆၅) ၀ါအရတြင္ ဇရာဒုဗၺလ အရႊယ္ေရာက္ရွိလာသၿဖင့္၁၃၅၀ ၿပည့္ ပထမ၀ါဆိုလဆန္း (၁၃) ရက္တြင္ ေစ်းေက်ာင္းတုိက္ဣစၧိတာရုံေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦး၀ိစိတၱအားေစ်းေက်ာင္းတိုက္ ႏွင့္ တကြ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ေ၀ယ်ာ၀စၥ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေဆာင္ ရႊက္ရန္လႊဲအပ္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ ဦး၀ိစိတၱ မွာ သက္ေတာ္ (၇၈)ႏွစ္၊ သိကၡာေတာ္ (၅၇) ၀ါအရတြင္ ေစ်းေက်ာင္း ပရိယတၱိစာသင္တိုက္ ႏွင့္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ကိစၥ စီမံေဆာင္ရႊက္အုုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိတ ႏွင့္ စာခ် ဆ၇ာေတာ္ ဦး ပညာေဇာတ တို႔အားလႊဲအပ္ခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦး၀ိစိတၱ ႏွင့္ ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိတ
တို႕သည္ က်န္းမားေရးအေၿခအေန အရ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ႏွင့္တိုုုက္တာကိစၥရပ္မ်ား ကုိလမ္းညႊန္ ၾသ၀ါဒခ်ီးၿမွင့္ေတာ္မူၾကၿပီး စာခ်ဆရာေတာ္ ဦးပညာေဇာတ အား ၿမတ္စြယ္ေတာ္ ႏွင့္ တိုက္တာကိစၥရပ္မ်ားေဆာင္ရႊက္ရန္ လႊဲအပ္ေတာ္မူပါသည္။ ယေန႔ ေစ်းေက်ာင္း ပရိယတၱိ စာသင္တိုက္ အတြင္းရွိ ေက်ာင္းတိုက္မ်ား၊ နတ္လမ္းၾကီးမ်ား၊ဘုရားတန္ေဆာင္း အသစ္မ်ား ၊ မုခ္ဦး ၾကီးမ်ား၊ သာသနာ့ ဗိမၼာန္ မ်ား၊ ဓါတ္ေတာ္တိုက္မ်ားအျပင္ စြယ္ေတာ္တန္ေဆာင္းအတြင္း မ်က္နွာက်က္မ်ားျပဳျပင္ျခင္း၊ ပစၥယံအလယ္ေစတီေတာ္ၾကီးအား လံုးေတာ္ျပည့္စတီးေရႊသကၤန္းကပ္လွဴပူေဇာ္ျခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိရာ ရာနူန္းျပည့္ၿပီးစီးလွ်က္ရွိပါသည္။ၿမိဳ့သူၿမိဳ့သား ၊ နယ္သူနယ္သားအေ၀းေရာက္က်ဳံမေငးသားမ်ား၏ သဒၶါတရားႏွင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္သူသံဃာေတာ္မ်ား၏ စြမ္းအာတို႔ကိုေတြ႔ျမင္ၾကည္ႏူးႏူိင္ပါသည္။


လြန္စြာထူးျမတ္ စြယ္ေတာ္ဓါတ္၏ အံ့ဖြယ္ဖံုဖံု တန္ခိုးေတာ္ဂုဏ္

 
ပထမဆံုးေဂါပက အဖြဲ႕၏ အတြင္းေရးမွဴးဦးဘခ်စ္၏ ေျပာျပခ်က္အရ စြယ္ေတာ္ျမတ္အား ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရာၾကီးေပးစဥ္က လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖန္႔ကာခံယူခဲ့သည္။ ျမတ္စြယ္ေတာ္သည္ၿဖဴေဖြး
သန္႔စင္ေနျပီးၿပိဳးၿပက္ေသာ အေရာင္ေတာ္တို႔က ၀င္းကနဲလက္ကနဲၿဖစ္ကာ လက္၀ါးႏွစ္ခုႏွင့္ထိသည္ဟုပင္မထင္ေၾကာင္း အေရာင္ေတာ္မ်ားအမ်ဳိးမ်ဳိေၿပာင္းလဲေနသၿဖင့္ အ့ံၾသ၀မ္းေျမာက္ကာ ပတ္၀န္းက်င္ကိုပင္ေမ့ေလ်ာ့ေနခဲ့ေၾကာင္းကို (၁၉၇၉)ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၊ (၂၉) လမ္းဓမၼရံုအသင္းဥကၠဌ အၿငိမ္းစားေက်ာင္းဆရာၾကီးဦးဘ
ခ်စ္မွ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။ ထို႕ေနာက္ ဒုတိယကမၻာစစ္မီးကူးကာ ကၽြဲညီေနာင္ဟုေခၚဆိုေသာ ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္မွ ေလယဥ္ႏွစ္စင္းသည္ စက္ေသနတ္ၿဖင့္ ဧရာ၀တီၿမစ္ရိုးတစ္ေလွ်က္ ပစ္ေလ့ရွိ၏ ။ ေလွ ၊ သမၺာန္ ၊ ေမာ္ေတာ္ ၊တံုကင္းတို႕ကိုျမင္ျမင္သမွ် လက္မလြတ္တမ္းပစ္ခတ္ေသာ္လည္း က်ဳံမေငးၿမစ္ရိုး ၊ ေခ်ာင္းရိုး တို႔တြင္အထိအခိုက္အေသအေပ်ာက္ ထူးၿခားသက္သာမွဳ႕ရွိခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕ကိုဗံုးက်ဲသည့္အခါတြင္လည္း ေၿမၿပင္သို႕မက်ေရာက္ဘဲ ေကာင္းကင္တြင္သာ ေပါက္ ကြဲ ပ်က္စီးျပီး အကယ္၍မေပါက္ကြဲက်လာခဲ့လွ်င္လည္း ရႊံႏြံထူထပ္ေသာ ၿမစ္ကမ္းစပ္သိုသာက်ေရာက္ေလ့ရွိပါ
သည္။ (၁၉၇၅) ခုႏွစ္ကတည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ယခင္ေစ်းတိုက္ၾကီး၏ ေဘး ကမ္းနားေစ်းရွိေညာင္ပင္အနီး ယခုဦးတူးပါ(ေခၚ) ဦးသန္းလြင္၏ ပရိေဘာဂဆိုင္ေနရာ တြင္ဗံုးဆံက်ခဲ့သည္။ ရႊံေပ်ာ့ထဲက်သၿဖင့္မေပါက္ကြဲခဲ့ပါ။ ထိုဗံုးဆံကို ဂ်ပန္မ်ားမွေရထဲသို႕ဆြဲခ်ခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တစ္ေလွ်ာက္ ပုလိပ္ေရာဂါ ၊ ၀မ္းေရာဂါမ်ား ေနရာအႏွံ႕ ၿဖစ္ပြားေနခ်ိန္တြင္ ေဘးဥပါဒ္အႏၱရယ္ကင္းရွင္းေစၿခင္းအလို႔ငွာ သစ္ကနက္စစ္ နတ္သစ္ရုပ္ပြားေတာ္အရွင္သူျမတ္အား ပင့္ေဆာင္၍ျမိဳ႕အတြင္း ရွိရပ္ကြက္အသီးသီးသို႕ ေဒသာစာရီၾကြခ်ီ ေတာ္မူခဲ့သည္။ ဘုရားပြဲေတာ္ခ်ိန္မဟုတ္သျဖင့္စြယ္ေတာ္ျမတ္ၾကြခ်ီေတာ္မူုနုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ဗုဒၺျမတ္စြယ္ေတာ္နွင့္သစ္ကနက္ သစ္ရုပ္ပြားေတာ္အရွင္ျမတ္တို႔၏တန္ခိုးဂုဏ္ေၾကာင့္ေရာဂႏၱရကပ္ဆိုးၾကီးမွလြတ္ေျမာက္ခဲ့ရုံသာမကအဓိကရုဏ္ၾကီးမ်ား သူပုန္တို႔ၾကီးစီုးႏွိပ္စက္မူမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ ေရာင္ၿခည္လြတ္ေနေသာ ၿမတ္စြယ္ေတာ္အား ၀င္းသီရိဓါတ္ပံုတိုက္မွ အနီးကပ္ရိုက္ကူးရာ ၎ဓါတ္ပံုတြင္ ဘုရားဖူးေနေသာ နတ္၀တ္တန္ဆာႏွင့္ နတ္သား နတ္သမီးပံုမ်ားထင္ရွားစြာေပၚေနသည္ကို ေတြ႔ရွိၾကရသည္။

(၁၉၉၆) ခုမတ္လ ဘုရားလွည့္ပြဲတြင္ ဘုရားေပါင္းေခ်ာင္းအတြင္း ဘုရားအားမေတြ႔ျမင္ရ
ေလာက္ေအာင္ ညိုေမာင္းေသာေရာင္ၿခည္မ်ားၿဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ (၁၉၉၆) ဧၿပီလတြင္ ၿမတ္စြယ္ေတာ္တိုက္အနီးရွိ ၿမိဳ႕မရပ္ကြက္ ၊ ေစ်းရပ္ကြက္ သီရီေဟမာရပ္ကြက္တို႔မီးသင့္ေလာင္ကၽြမ္းခဲ့သည္။ မိစၧာရန္ေအာင္ တန္ေဆာင္းနတ္လမ္း­­ႏွင့္စြယ္ေတာ္ဇာတ္စင္တို႔သည္ မီးေလာင္ရာအိမ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ အလြန္နီးကပ္လွ်က္ရွိေသာ္လည္း မိွဳင္းေငြမွ်မကပ္သည္ကို ၿမိဳ႕ေရာနယ္ပါအံ့မဆံုးရွိၾကသည္။ ဒီဇယ္ေပပါတစ္လံုး ေကာင္းကင္သို႔ တက္၍ မိစၧာရန္ေအာင္ တန္ေဆာင္ၾကီးအမိုးေပၚသို႔က်လာရာ တစ္စံုတစ္ယာေသာအင္အားတစ္ခုမွ တြန္းကန္ဖယ္ရွားလိုက္ဘိသကဲ့သို႔ေစ်းေခ်ာင္းအတြင္းျပဳက်ကာမည္သူမွ်အႏၱရယ္မၿဖစ္ အေသအေပ်ာက္မရွိၿဖစ္ရသည္မွာလည္းအလြန္အ့ံၾသစရာတစ္ခုၿဖစ္ခဲ့သည္။မိစၧာရန္ေအာင္တန္ေဆာင္းၾကီးနတ္လမ္းအတြင္းမီးမ်ားအလံုးလိုက္၀င္သြားျပီး အလံုးလိုက္ျပန္ထြက္လာသည္ကိုလည္း ေျပာမဆံုးၿဖစ္ခဲ့ရသည္။ ဘာသာၿခားတစ္ဦးမွ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ဘုရားကယ္ပါဟု မိမိအိမ္ အနီးမီးေရာက္ခ်ိန္တြင္ စြယ္ေတာ္ဘုရားကိုအားကိုးမိေလသည္။ ထိုအိမ္မီးထဲပါမသြားခဲ့ေခ်။

ျမတ္စြယ္ေတာ္အေရာင္သည္ တစ္ေန႕တစ္မ်ဳိး တစ္ခါတစ္ရံတစ္ေန႕တည္း သံုးေလးမ်ဳိးေျပာင္း
တက္ပါသည္။ ၿမတ္စြယ္ေတာ္တစ္ဆူလံုး ပုလဲေရာင္ကဲ့သို႔ေဖြးေဖြးၿဖဴၿခင္း၊ ၿမတ္စြယ္ေတာ္၏ အလ်ားလိုက္ ထက္၀က္အေပၚဘက္အပိုင္းသည္ မွန္သားကဲ့သို႔ ၾကည္လင္ေနျပီး ေအာက္ဘက္ပိုင္းသည္ ေနာက္ေနၿခင္း ၊ တစ္ခါတစ္ရံေရႊေရာင္သန္းေနၿခင္း ၊ မီးေခ်ာင္းလင္းသကဲ့သို႕ၿဖဴႏုသန္႕စင္ေနေသာ စြယ္ေတာ္ၿမတ္အေပၚတြင္ နက္ေမွာင္ေနသည္႔အစက္အေၿပာက္မ်ား တစ္ဆူလံုးတြင္ငုပ္ခ်ည္ေပၚခ်ည္ၿဖင့္ ပိုးေကာင္အနက္မ်ားတက္ေနသကဲသို႔ဖူးေတြ႕ရတက္ၿခင္း ၊ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ေပါင္းေခ်ာင္းအတြင္း ေရမွဳံ ၊ ေရမႊားမ်ား ၿဖစ္ေပၚလာကာ ေပါင္းေခ်ာင္အေရွ႕မ်က္ႏွာတြင္ စုေ၀းၾကျပီး ေရသီးေရစက္ မ်ားမွ စြယ္ေတာ္ၿမတ္ပံုသ႑ာန္အတိုင္း လံုးလံုး၀န္း၀န္းတိတိရိရိၿဖစ္ေပၚလာၿခင္းစသည္ၿဖင့္ အစဥ္အဆက္ အမ်ဳိးမ်ဴိးဖူးေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။

အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္အတိုင္း အ့ံဖြယ္အဖံုဖံု အေၾကာင္းအရာစံုတို႕သည္ သူတစ္ပါးတို၏ လက္နက္ႏွင့္ဆံုးပ်က္ေတာ္မမူ၊ သယမၻဴထိပ္နင္း ၊ တရားမင္း၏ ၊ ကိုယ္တြင္းေတာ္ဓါတ္ စြယ္ေတာ္ၿမတ္၏ တန္ခိုးေတေဇာ္အာႏုေဘာ္ေၾကာင့္ဟု ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား ၊ နယ္သူ နယ္သားမ်ားႏွင့္ ဘာသားၿခားမ်ားကပါ ယံုၾကည္ၾကေလသည္။

စြယ္ေတာ္ မုခ္ဦး

ၿမတ္စြယ္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္ကိုႏွစ္စဥ္ တေပါင္းလၦန္း (၁၂) ရက္ေန႕မွ တေပါင္းလျပည္ေက်ာ္ (၄)ရက္ေန႔အထိ(၈)ရက္တိုင္တိုင္ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသၾကီး ၀ါးခယ္မျမိဳ႕နယ္ က်ဳံမေငးၿမိဳ႕ တြင္က်င္းပ ပူေဇာ္လွ်က္ရွိပါသည္။ သို႕ပါ၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္သူေတာ္စင္အေပါင္းတို႔အား လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္နိုင္က်ပါေစရန္ နိဗၺာန္အက်ဴိးေမွ်ာ္၍ တင္ျပအပ္ပါသည္။ ယၡဳတင္ျပေသာပူေဇာ္ေသာ ၿမတ္စြယ္ေတာ္ သမိုင္းကို အတုလဗုဒၶမဟာစြယ္ေတာ္ၿမတ္သမိုင္းမွ ကူးယူထုတ္နုတ္တင္ျပၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။

Post by က်ဳံမေငးျမိဳ႕ မဟာအတုလ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ျမတ္ @ Facebook
အခ်က္အလက္ အားလံုးႏွင္. ဓါတ္ပံုအခ်ိဳ.ကို က်ံဳမေငးၿမိဳ. မဟာအတုလ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ၿမတ္ @ Facebook မွ ယူငင္ ေဖာ္ၿပပါသည္