ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း ဆိုင္ရာ မွတ္တမ္း ႏွင္. သတင္းမ်ား စုစည္းမွဳ ( ၂ )

ေခါင္းေလာင္းေတာ္  နစ္ၿမဳပ္သည္ဟု ယူဆေသာ ေနရာ

 သမိုင္းဆိုင္ရာ မွတ္တမ္း အခ်ိဳ.

ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ မြန္တို႕၏ မဂဒူမင္းဆက္(၁၆)ဆက္ေျမာက္မြန္ဘုရင္စမၼေစတီမင္းသည္ ဟံသာ၀တီ(ယခုပဲခူး)မွအုပ္စိုးျပီး ၁၄၈၀ ခုတြင္ အမတ္ႀကီး ဗညားအိန္အားေခါင္းေလာင္းအျဖစ္သြန္းေစခဲ့ရာ ပဲခူးေရႊေမာ္ေစာဘုရား ရာဟုေထာင့္ အေနာက္ဖက္ ေျမကြက္လပ္၌၁၄၈၄ ခုေဖေဖာ္၀ါရီ(၅)ရက္၊ ခရစ္ႏွစ္(၁၄၇၆)ခုႏွစ္ တေပါင္းလဆန္း(၈)ရက္ေန႔တြင္  ပြဲသဘင္က်င္းပ၍  သြန္းေလာင္းခဲ့ေၾကာင္းသိရွိရၿပီး သမိုင္းမွတ္တမ္းအခ်ိဳ.အဆိုအရမူ ေခါင္းေလာင္းႀကီးမွာ အရြယ္အစားအားျဖင့္ ေစာက္(၁၂)ေတာင္၊အ၀(၈)ေတာင္ရွိျပီး အလယ္ေဖာင္းရစ္္ရစ္တြင္   ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ ပါေသာေဖာင္းၾကြဘုရား(၂၈)ဆူပါျပီး ၄င္း၏အေပၚဖက္တြင္ အတြဲတစ္တြဲလွ်င္ ေက်ာက္သံပတၱျမား(၄၅)လံုးပါရွိ ရွိေသာ အတြဲ(၄၅)တြဲ၊ အတန္း(၂)တန္းပါရွိသျဖင့္စုစုေပါင္းေက်ာက္သံပတၱျမားေပါင္း (၄၀၅၀)လံုးပါရွိေၾကာင္းေရးသားထားသည္ ။

ထုိစဥ္က အခါေပးေသာ ဆရာတို႕မွာေဇယ်ဗာဟု၊ ရာဇဗာဟု၊ပဲခူးသမုတၱရာနႏၵစည္သူေက်ာ္၊   သံဃရာဇာဆရာတို႔ျဖစ္ကာ   ေလာကညဏပ႑ိတ္အမတ္ကေခါင္းေလာင္းသြန္းေလာင္းေသာအခ်ိန္မွာ မိေခ်ာင္းနကၡတ္ျဖစ္သျဖင့္အသံေကာင္းစြာမျမည္ႏိုင္ဟု   ေျပာၾကားခဲ့ သည္။

၄င္းေျပာၾကားခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ဘုရင္ကမမွန္လွ်င္ေဆြခုန္ႏွစ္ဆက္မ်ိဳးခုႏွစ္ဆက္ အျပစ္ ေပးမည္။မွန္လွ်င္သူေကာင္းျပဳမည္ဟု မိန္႕ေတာ္မႈခဲ့ရာေခါင္းေလာင္းႀကီးျပီးေသာအခါတြင္ အသံမျမည္ေသာ ေၾကာင့္ေလာကညဏပ႑ိတ္အမတ္အား  `ရာဇပေရာဟိတ´ဘြဲ႕ေတာ္ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ေၾကာင္းေလ့လာသိရွိရသည္။

ဓမၼေစတီမင္းက သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႕တြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေပၚသို႔  တင္လွဴပူေဇာ္ခဲ့သည္။

အဆိုပါ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအား ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီး၌ ႏွစ္ေပါင္း(၁၂၃)ႏွစ္ အပူေဇာ္ခံ ထားရွိခဲ့ရာခရစ္ႏွစ္ (၁၆၁၂)ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာ(၂၈)ရက္ေန႔တြင္ သံလ်င္ျမိဳ႕စားေပၚတူဂီလူမ်ိဳး ဖီးလစ္ဒီဘရစ္တို (ဇင္ကာ)က လက္နက္ခဲယမ္းျပဳလုပ္ရန္ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ေပၚမွ သန္လွ်င္သို႔သယ္ယူခဲ့ရာ ပဲခူးျမစ္ငမုိးရိပ္ေခ်ာင္းႏွင့္ ရန္ကုန္ျမစ္တို႕ဆံုရာေဒါပံုျမစ္၊ပန္းအလြဲျမစ္တြင္ေဖာင္နစ္ျမွပ္ကာေရသို႔ က်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္ ။

နစ္ၿမဳပ္ေနမွဳ အေၿခအေန

 သမုိင္းအေထာက္အထားမ်ားအရ ၁၈၀၀-ခုႏွစ္တြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးက်ရာေနရာတြင္ ဝဲကေတာ့ ထုိးသည္ဟု ပါသည္မွတပါး ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူမႈ မရွိေခ်။ ယခုေခတ္ လူႀကီးမ်ား ပင္ ၄င္းဝဲကေတာ့ကုိ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႕ရွိသည္ဟု ဆုိၾကသည္။ ျမစ္မွာ မနက္ေပ။ ေပ-၄၀ သာရွိၿပီး ေရေအာက္ရႊံညႊန္မ်ားမွာ ေနာက္ထပ္ ေပ-၄၀ ေလာက္ ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ၄င္းရႊံညႊန္မ်ားထဲတြင္ ေခါင္းေလာင္း ရွိေပမည္။

ဘုိးေတာ္ဘုရားေခါင္းေလာင္း (ေခၚ) ေခါင္းေလာင္းအေသးသည္လည္း ၿဗိတိသွ် သုိက္သမား (British Prize Agent) မ်ားက ၁၈၂၆-ခုတြင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ မွခ်ကာ ျမစ္ထဲက်ခဲ့ျပန္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ စြန႔္လႊက္ခဲ့ေသာ္ ၄င္းေခါင္းေလာင္းအား ရြာသားမ်ားက ဆယ္ယူခဲ့ၿပီး ေစတီေတာ္ထက္ သုိ႔ ျပန္ပုိ႔ခဲ့သည္။

ၿဗိတိသွ် တုိ႔၏ ဆယ္ယူရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ

ၿဗိတိသွ်တို႔ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းၾကီးအား ဆယ္ယူရန္ အႀကိမ္ၾကိမ္ ၾကိဳးစားေသာ္လည္းမေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာတုိ႔က ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား မူလတည္ရွိရာ  သို.ၿပန္ပိူလွ်င္ ကူညီမည္ ဆိုသၿဖင္. ၿဗိတိသွ် တို.ကလည္းသေဘာတူခဲ့သည္။ ျမန္မာတုိ႔တြင္ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္ရွိသည္။ ေရငုတ္သမားမ်ားက ေခါင္းေလာင္း၏ ေအာက္တြင္ ဝါးလံုးေခါင္းမ်ား တစ္လံုးျခင္း သယ္ယူထဲ့ၿပီး စုေပါင္းတဲြခ်ည္ကာ ေရေပၚေပၚေစမည္။ ၄င္းႀကိဳးစားခ်က္သည္ ထုိအခ်ိန္က ျမန္မာတုိ႔ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓါတ္မ်ားအရွိန္ၿမင္.တက္ေစခဲ့သည္။

ၿပည္ပကမ္းလွမ္းမွဳတစ္ခု

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ သတင္းတစ္ရပ္ အရမူ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး နစ္ျမဳပ္ရာ ေနရာအား ရွာေဖြေတြ႕ရွိထားေသာ္လည္း နည္းပညာ လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဆယ္ယူမႈ မျပဳႏိုင္ေသး၍ နည္းပညာ အသံုးျပဳဆယ္ယူေပးရန္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ ကမ္းလွမ္းထားေၾကာင္း Global 9 Education Centre မွသတင္း ရရွိခဲ့ေသးသည္ ။

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ ရွာေဖြမႈကို လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္မ်ားကပင္ ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ား ပူးေပါင္းရွာ ေဖြခဲ့ရာ နစ္ျမဳပ္ရာ ေနရာအားရွာေဖြ ေတြ႕ရွိထားၿပီးျဖစ္သည္။ ယင္း ေနာက္၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၾသစေၾတး လ်မွ ပညာရွင္မ်ား လာေရာက္ကာ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေတာ္ရွာေဖြ မႈအားလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေတာ္ ရွိရာေနရာကုိ အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဓမၼေစတီေခါင္း ေလာင္းေတာ္အား လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ နည္းအတိုင္း ဆယ္ယူပါက ပ်က္စီးေၾကမြႏိုင္သည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက တြက္ဆႏိုင္ခဲ့သည့္အတြက္ ဆယ္ယူ မႈမျပဳႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“ၾသစေၾတးလ်က လာရွာေတာ့ ႏွစ္ေနရာျဖစ္ေနေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ကြၽန္ေတာ္ေတြ႕ရွိ ထားတဲ့ေနရာကို ေထာက္ျပလိုက္ေတာ့ ေတြ႕သြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆယ္မဖို႔အတြက္ နည္းပညာလိုေနတယ္။ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္နည္းအတိုင္း ဆယ္လိုက္ရင္ အေပၚေရာက္တဲ့အခါ ေၾကမြသြားမွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ေရထဲမွာ ႏွစ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ျမဳပ္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ပါ။ လိုအပ္ေနတဲ့ နည္းပညာက ျပင္သစ္မွာ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းကို အဂၤလန္ က လာေဖာ္ေပးမယ္လို႔ ကမ္းလွမ္းထားတာ ရွိပါတယ္။ အဂၤလန္က ဒုတိယကမၻာစစ္ အတြင္းတုန္းက သူတို႔ပစၥည္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျမဳပ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ က လာေဖာ္ခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကခြင့္ျပဳေပးရမယ္။ ခြင့္ျပဳေပးရင္ သူတို႔က ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းကို အေကာင္းအတိုင္း ဆယ္ယူေပးမယ္လို႔ ကမ္းလွမ္းထားတာပါ။ သူတုိ႔ ပစၥည္းကိုေဖာ္ၿပီးရင္ပစၥည္းကုိ ဆယ္ပံုပံုၿပီးႏွစ္ပံုကို ျမန္မာကုိေပးခဲ့မယ္၊ က်န္ပစၥည္းရွစ္ပံုကိုေတာ့ ျပတိုက္နဲ႔ ဟိုတယ္ေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီး ရန္ပံုေငြရွာမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ ၊ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း ရွာေဖြ ေတြ႕ရွိမႈမွာ ကြၽန္ေတာ္တု႔ိေတြ႕ရွိတုန္းက ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း နစ္ျမဳပ္ေနမႈမွာ အေပၚေရထုက ၆၀ နဲ႔ေျမထုက ၂၀ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြ႕ရွိ ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ၾသစေၾတးလ် ပညာရွင္ေတြ စမ္းသပ္ခ်က္ကေတာ့ အေပၚေရထုက ၆၀နဲ႔ ေျမထုက ၁ မီတာ(၃ ေပ) ပဲ က်န္ေတာ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ေျမႀကီးက ဖံုး႐ံုပဲဖံုးေနတာေပါ့။ ဆယ္ဖို႔ လြယ္ေပမယ့္ နည္းပညာနဲ႔ မဆယ္ရင္ ေခါင္းေလာင္းကို အေကာင္းအတိုင္း ရရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူးဟု ” ဟု ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ နစ္ျမဳပ္ေနသည့္ ေနရာအား ရွာေဖြေတြ႕ရွိထားသူ ဘူမိ ေဗဒပညာရွင္ ဦးစိုးသိမ္း(ပါေမာကၡၿငိမ္း)  က ထိုစဥ္က ရွင္းျပခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာ တို.၏ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ရွာေဖြရန္ စတင္လံႈ႕ေဆာ္သူမွာ သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေဒၚရီရီ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာ အစုိးရသည္ အဂၤလိပ္ ေရငုတ္၊ ဇီဝ၊ ေရွးေဟာင္း ႏွင့္ စြမ္းအင္ ပညာရွင္ မုိက္ဟက္ျခာ (Mike Hatcher)အား ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ေဖာ္ယူ၍ ေစတီေတာ္သုိ႔ ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ရန္ အကူအညီ ရယူခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ အေမရိကန္ တုိ႔ပါဝင္ေသာ ၄င္းလုပ္ငန္းကုိ ဟက္ျခာက သေဘာတူခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားေရး အက်ိဳးေဆာင္ ရစ္ခ်တ္ဂရီက အားတက္သေရာ ပါဝင္၍ ရံပံုေငြရွာခဲ့သည္။ ၄င္းလုပ္ငန္းကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဆင့္ထိ စိတ္ဝင္စားေစသည္မွာ သံသယရွိစရာ မလုိပါ။ ဂ်ာမန္ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီ တစ္ခုကလည္း ၄င္းစြင့္စားခန္းကုိ ရုပ္ရွင္ရုိက္ကူးမည္ ျဖစ္ၿပီး "ဒီတူးေဖၚေရးသာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လွ်င္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ပတ္သက္၍ ဒါဟာ ခရစ္ယာန္မွာ လုိတရခြက္ (Holy Grail) ရသလုိပါပဲ"ဟု ဆုိခဲ့သည္။

ဘာသာေရး ကုိင္းရႈိင္းေသာ ျမန္မာတုိ႔ကမူ ဗုဒၶ၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ္ အေမြကုိ ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ ကံ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာမင္းႏွင့္ သူ၏ျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ ဆံုးရံႈးေနေသာ အေမြကုိ ျပန္လည္ရရွိၾကမွာ ေသခ်ာပါသည္။ ထို႔ျပင္ ၄င္းေခါင္းေလာင္းႀကီးတြင္ ေရးထုိးထားေသာ ေခါင္းေလာင္းစာမ်ားက သမုိင္းႏွင့္ ဘာသာစကားပညာရွင္ တုိ႔အတြက္ အဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ေသာ အေထာက္အထားပင္ ျဖစ္ေပမည္။

ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးျပန္လည္ဆယ္ယူေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိအဆင္႔ဆင္႔ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကရာတြင္ ထူးျခားစြာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအေနျဖင္႔ (၁၉၈၇)ခုႏွစ္တြင္ ရွာေဖြခဲ႔ေသာ ေဒါက္တာမ်ဳိးျမင္႔ႏွင္႔ ဦးေက်ာ္တုိ႔အဖဲြ႔အေနျဖင္႔ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအား   ေရငုပ္ရွာေဖြရာ တြင္ေရငုပ္ရွာေဖြခဲ႔သူ ဦးႀကဳိင္ႏွင္႔ ဦးထြန္းရင္ တုိ႔သည္ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး  ေနရာတြင္ရပ္မိခဲ႔ေၾကာင္းဂ်င္းေကာင္မ်ား ကပ္ေနေၾကာင္း၊ အဖြဲ႔၀င္ဦးဖုန္းျမင္႔ေက်ာ္ေရေအာက္သုိ႔ဆင္းသြားေသာ္ ဂ်င္းပုံႀကီးေပၚမေရာက္ေပ။ ယင္းအဖဲြ႔တြင္ပါ၀င္ေသာ သမုိင္းညာရွင္ ဦးေက်ာ္ ကုိယ္တုိင္ယင္းေနရာသုိ႔ဆင္း၍ရွာေဖြခဲ႔ရာ ဂ်င္းပံုႀကီး ရွိေသာ ေနရာသည္ေခါင္းေလာင္းေတာင္ႀကီးရွိေသာ   ေနရာဟု ေရငုပ္သူ (၃) ဦးစလုံးက အသိအမွတ္ျပဳခဲ႔ၾကသည္။

(၁၉၈၈)ခုႏွစ္တြင္ ဦးႀကဳိင္ႏွင္႔အဖြဲ႔၀င္သုံးဦး၏အဖြဲ႔သည္ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး ကုိ ဆက္လက္ရွာေဖြခဲ႔ၾကရာပထမအႀကိမ္ရွာေဖြစဥ္က တက္နင္းမိခဲ႔ေသာ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအေပၚထိပ္၀ုိင္း ဂ်င္းပုံႀကီးကုိျပန္လည္ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ႔သည္။

တတိယအႀကိမ္ရွာေဖြရာတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားမ်ား ဂ်င္မ္ဘလန္႔ Jim Blunth က(၁၉၉၅)ခုႏွစ္ တြင္သက္ဆုိင္ရာသုိ႔ခြင္႔ျပဳခ်က္ ရယူၿပီးေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအား ရွာေဖြမူျပဳခ႔ဲရာတြင္ ေခတ္မီေရေအာက္ ရွာေဖြေရးကိရိယာ Solar ေခတ္မီေရငုတ္ ကိရိယာမ်ားျဖင္႔ သုံးလအတြင္းေရငုပ္စူးစမ္းရွာေဖြမႈ (၁၁၅)ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ႔ရာ ဂ်င္မ္ဘလန္႔ကေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးကုိလက္ျဖင္႔ ထိစမ္းခဲ႔ဖူးပါတယ္ဟု အတိအလင္းအခိုင္အမာေျပာခဲ႔ေၾကာင္း သိရသည္။

၁၉၉၇-ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ (၂၉)ရက္ေန႔တြင္ ဓမၼေစတီမင္း ေခါင္းေလာင္းေတာ္ ရွာေဖြဆယ္ယူေရးလုပ္ငန္း ညႇိႏိႈင္းအစည္းအေ၀းပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမရွိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းခန္းမ(၄)၌ က်င္းပခဲ့သည္။

၄င္းလုပ္ငန္းကုိ ကန္႔ကြက္သူ မရွိ ေတာ့ မဟုတ္ ။ အခ်ဳိ႕ေသာ ဒီမိုကေရစီလုိလားသူမ်ားက ၄င္းဆယ္ယူမႈသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ( ထိုစဥ္က ) စစ္အစုိးရအား အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာ ေရာက္သည္ဟု ဆုိသည္။ ယခုေခတ္ကုိေက်ာ္ၿပီး ေနာင္ ဒီမုိကေရစီအစုိးရ ျဖစ္မွ ထုိလုပ္ငန္းကုိ စသင့္သည္ ဟုဆုိသည္။

မုိက္ဟက္ျခာႏွင့္ ၄င္း၏အဖဲြ႔မ်ားက ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းကုိ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္တြင္ စရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီး၏ ေနရာကုိ အတိအက် စရွာရန္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ဘီဘီစီ၏ သတင္းေၾကျငာခ်က္ေၾကာင့္ လူအမ်ား ၄င္းဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းကုိ စိတ္ဝင္စားခဲ့ေသာလည္း မျဖစ္ေျမာက္ခဲ့ေပ။ ထင္ၿမင္ယူဆခ်က္အရ ၂၀၀၀-ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ၄င္းအဖဲြ႕သည္ အင္ဒုိနီးရွား ဆယ္ယူေရး ျပႆနာေၾကာင့္ ၾကံ့ၾကာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူသည္။

ထုိဆယ္ယူျခင္း လုပ္ငန္းသာစခဲ့လွ်င္ ေရငုတ္သမားမ်ားသည္ ညၾကည့္မွန္ တက္ထားေသာ ေခါင္းစြပ္မ်ားျဖင့္ အတူ copper sulphate ရွာေဖြေရး ကိရိယာမ်ားျဖင့္ ေခါင္းေလာင္းကုိ ရွာမည္ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအားျပန္လည္ဆယ္ယူေရးအတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္အားထုတ္ႀကဳိးပမ္း

 ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ရာ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒါက္တာမ်ဳိးျမင္႔ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔မွ ပထမအႀကိမ္ ရွာေဖြခဲ႔ၿပီး (၁၉၈၉)ခုႏွစ္တြင္ ပက္စီဦးသိန္းထြန္း၏   ေငြေၾကးအကူ အညီျဖင္႔ ဒုတိယအႀကိမ္ (၁၉၉၇) ခုႏွစ္တြင္ႏုိင္ငံေတာ္မွ ဆယ္ယူရန္ ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး ဆယ္ယူေရးေကာ္မတီတစ္ရပ္ကုိ ဖြဲ႔စည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သည္။ (၁၉၉၈)ခုႏွစ္ ေမလ (၉)ရက္မွ (၁၈)ရက္အထိေဒၚခင္ေအးသိန္းႏွင္႔ အဖြဲ႔ကထပ္မံရွာေဖြခဲ႔ရာ မေအာင္ျမင္ခဲ႔ေပ။

၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ေဒၚခင္ေအးသိန္းအဖြဲ႔မွ ေရငုပ္လုပ္သားကိုေအာင္ေက်ာ္သည္ ေရငုပ္ရွာေဖြစဥ္ အျမင့္ (၁၂) ေပ၊   ေအာင္ေျခ ေပ(၃၀)ကုန္းကမူတစ္ခုကို ေတြ႔ရိွကာ အျခားေရငုပ္သမား တစ္ဦး ျဖစ္သူကိုထြန္းႏုိင္ကလည္း ယင္းကုန္း ကမူကို ေတြ႔ရိွခဲ့ၿပီး ေဒၚခင္ေအးသိန္းကအျခားေရငုပ္သမား ႏွစ္ဦး ဌားရမ္းေရးငုပ္ရွာေဖြခဲ့ရာ ယခင္အတုိင္းကုန္းကမူႀကီးရိွေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

  ဆ႒မအႀကိမ္ ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံမွ မွတ္တမ္းသတင္းရိုက္ကူးသူႏွင့္စူးစမ္းရွာေဖြေရးသမားမ်ား မစၥတာ ဒါမီယန္ေလး (Mr. Damien Lay)ႏွင့္အဖြဲ႔ကလည္း (၂၀၁၀) ျပည့္ႏွစ္တြင္ သက္ဆိုင္ရာခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးကို ရွာေဖြခဲ့ရာ Sonar လို႔ ေခၚတဲ့ အသံလုိင္းျပန္ကိရိယာႏွင့္ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ Scan လုပ္ၾကည့္တဲ့အခါေခါင္းေလာင္ေတာ္ႀကီးပံုႏွင့္ အေတာ္တူတဲ့ ေခါင္းေလာင္းႀကီးပံုစံတစ္ခုေတြ႔ရိွခဲ့ ေၾကာင္း သိရိွရသည္။

ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး ဂုဏ္သတင္းမွာ  ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးတြင္ သာမဟုတ္ေတာ့ပဲ ကမၻာႏိုင္ငံ အသီးသီးကပင္ စိတ္ဝင္စားလာၾကရာ   စင္ကာပူ ႏိုင္ငံ S.D MarkInternational LLP ကုမၸဏီအေနျဖင့္ ေဒါက္တာခ်စ္စံ (ခ်စ္စံဝင္း)၊ MasterMariner (F.G) ကပၸတိန္ ဦးရဲျမင့္ထြန္းတို႔မွ တစ္ဆင့္ေငြေၾကးကိစၥဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး ေဒၚလာ ၁၀ သန္း အကုန္အက်ခံ တူးေဖာ္၇န္လည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း လည္းသိရိွရသည္။

ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာန သ မိုင္းသုေတသနဦးစီးဌာနႏွင့္ စင္ ကာပူ ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္ (၃၀)ရက္ နံနက္ (၉) နာရီတြင္Chartrium ဟိုတယ္၌ က်င္းပခဲ့ရာ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးႏွင့္   ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ားရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ား၊ျမန္မာသမိုင္းအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ားမွပါေမာကၡခ်ဳပ္မ်ား၊ ပါေမာကၡမ်ားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီးဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး   ျပန္လည္ဆယ္ယူေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ဖတ္ၾကားခဲ့ၾကရာ အခမ္းအနား တက္ေရာက္လာသူမ်ားမွလည္း ဝိုင္းဝန္းအၾကံျပဳေဆြးေႏြး  ခဲ့ႀက ေသာ္လည္း အျခားဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ရ မည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ကိစၥမ်ား ကို ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာန က ျပင္ဆင္ထားျခင္း မရွိဟု ေျပာ ခဲ့သည္။

ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနက အဆိုပါ ေခါင္းေလာင္းသည္ ေဒါ ပံုျမစ္၀ေရေအာက္တြင္ နစ္ျမဳပ္ ေနသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနက ေခါင္းေလာင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေလ့လာ သုေတသနျပဳခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၇၊ ၁၉၈၉၊ ၁၉၉၇-၁၉၉၈ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ရွာေဖြခဲ့ေၾကာင္း ယခင္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

ထို.အၿပင္ ၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန.ကလည္း ေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးအေႀကာင္း စာတမ္းဖတ္ပြဲ က်င္းပခဲ့ေသးသည္ ။ 

 က်ိဳက္ထီးေဆာင္း ဆရာေတာ္ ႀကိဳးစားမွဳ

 

ထိုေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီး ကို က်ိဳက္ထိးေဆာင္းဆရာေတာ္ႀကီး လည္းတူးေဖာ္ရန္ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးၿပီး ေငြေႀကး အေနၿဖင္. ေဇကမၻာ က ေထာက္ပံ.လွဳဒါန္း၇န္ တာ၀န္ယူခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္ ။ ထိုစဥ္က က်ိဳက္ ထီးေဆာင္းဆရာေတာ္အဘိဓဇအဂၢမဟာသဒၶမၼ ေဇာတိ ကဓဇ ဘဒၵႏၲပညာဒီပ ဆရာေတာ္က မိန္.ႀကားေတာ္ မူသည္မွာ 

ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ ဆယ္ယူနိုင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္းကို ဆယ္ယူရန္ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရထံမွ ခြင့္ျပဳမိန္႔ရၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ၊ သတၱမ သဂၤါယနာတင္သည့္အခ်ိန္တြင္ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကိုထိုး၍ အမွ်အတမ္းေဝမည္ျဖစ္သည့္ အ တြက္ေၾကာင့္ ျပန္လည္ဆယ္ယူျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ေခါင္း ေလာင္းကိုဆယ္ယူရန္ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲမ်ားကလည္း သေဘာတူလက္ခံေၾကာင္း လိုအပ္သည့္ကိစၥမ်ားကို ကူညီ မည္ဟုေျပာေၾကာင္း ဆရာေတာ္က ဆက္လက္မိန္႔သည္။

”ပဥၥမသဂၤါယနာ မႏၲေလးမွာတင္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ဆ႒မသဂၤါ ယနာ ရန္ကုန္မွာတင္ခဲ့ၿပီးၿပီ၊ ေနာင္ သတၱမသဂၤါယနာ တင္တဲ့အခါက်ရင္ ဒီေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ထိုးမလို႔၊ ေသာင္း တိုက္စၾကဝဠာအထိ၊ အဲဒီအခါက်ရင္ေတာ့ေရွးတုန္းက ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ ေနထိုင္တဲ့ႏိုင္ငံပဲ။ ဒါမ်ိဳးေတြ ေပၚေပၚထြန္းထြန္း အခက္အခဲေတြကေန ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္လႊားတယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ေရာ ဘာသာသာသနာ ေရာ လူမ်ဳိးေရာအားလံုး ကုသိုလ္ေတြ လိုက္ဖက္ညီေအာင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာမယ္၊ ကုသိုလ္ေတြ …စည္ပင္ဖြံ႕ၿဖိဳး သလို တိုင္းျပည္ေတြပါ အားလံုးစည္ပင္ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္မယ္၊ နယ္ေျမအစိုးရ မင္း ရာဇာေတြလည္းပဲ မင္းေကာင္းမင္းျမတ္ ေတြ ေပၚထြန္းမယ္၊စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္မင္း ျပဳတဲ့သူေတြ၊ အဲဒီထဲမွာ ထင္ရွားတာ ေတာ့ ေခါင္းေလာင္းႀကီးရဲ႕ဒါယကာ၊ေရႊတိဂံုဘုရားႀကီးရဲ႕ဒါယကာ ဓမၼေစတီမင္း ႀကီး လုပ္ရတာ၊ အဲဒီအလုပ္ဆိုေတာ့ အဲဒါနဲ႔ ညီမွ်တာ ေအာင္ျမင္ မႈရရင္ ေရႊ တိဂံုဘုရားႀကီးရဲ႕ ကုန္းေတာ္ေပၚေရာက္ ရင္ ဝမ္းေျမာက္စရာလည္းရွိမယ္၊ အဲဒါ ေၾကာင့္ ဒီက အဖုံဖုံ အင္အားႀကီးသလို ကမၻာအထိပါ အေၾကာင္းဆက္ေန တယ္၊ ေကာင္းဖို႔ပါ”ဟု ဆရာေတာ္က ေခါင္း ေလာင္းဆယ္ယူရသည့္ အေၾကာင္းရင္း ႏွင့္အက်ဳိးဆက္ကို မိန္႔ၾကားသည္။

လက္ရွိတြင္ ယင္း ဓမၼေစတီေခါင္း ေလာင္းသည္ သန္လ်င္ၿမိဳ႕အနီး ပဲခူးျမစ္ ႏွင့္ ရန္ကုန္ျမစ္ ဆံုရာတြင္ ရွိသည္ဟု ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔ မွန္းေျပာဆိုေ နေသာ္လည္း တိက်သည့္ တည္ေနရာ အေထာက္အထား တစ္စံု တစ္ရာ မရရွိေသးေပ။ ဆရာေတာ္အေန ျဖင့္လည္း ယခု ထိုေခါင္းေလာင္းကို ဒိ႒ ျပန္လည္ဆယ္ယူရ ရွိႏိုင္မည္ဟု မဆုိလို ေၾကာင္း၊ ကံအလုပ္သည္ ဒိ႒ေျပာဆို၍ မရ၊ ျခြင္းခ်က္ရွိေၾကာင္း မိန္႔ခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။

”ဘုရားဂုဏ္၊တရားဂုဏ္၊ သံဃာ့ ဂုဏ္ေၾကာင့္ အေျခခံထားၿပီး လုပ္ၾကည့္ မယ္။ အခုခ်ိန္ထိ ေျပာဆိုၾကတဲ့အထဲမွာ ငါလုပ္လို႔ရမယ္လို႔မေျပာေသးဘူး။ ေျပာ ၾကတာ အျပင္က ေျပာၾကတာ။ ဒီကဆံ ေတာ္ရွင္ေတြလည္း သူမ်ားလုပ္လို႔ မရ တာလုပ္လုိ႔ရၾကတယ္။က်ဳိက္ဓႏုတ္ဘု ရားႀကီးလည္း ခဏခဏၿပဳိတယ္၊အခက္ အခဲေတြကို လည္း ေအာင္ျမင္တယ္။ ဒီ ေခါင္းေလာင္းႀကီးလည္း ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ သူတို႔ေျပာတာ။ ဒီက အျမင္ ကေတာ့ ဘာမဆို ေလာကကံကိစၥဆို တာ အၿမဲ ျခြင္းခ်က္ထား တယ္။ ရႏိုင္ ေအာင္ႀကိဳးစား၊ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးသာသနာ မွာ ရွိတယ္။ ကုသိုလ္နဲ႔ေတာ့အေၾကာင္း ခံရတယ္။ အဲဒီ နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ လုပ္ ေဆာင္ရမယ္။ သို႔ေသာ္အခုခ်ိန္ထိ မလုပ္ ေသးဘူး။ မလုပ္ေသးတာ။ လိုခ်င္တဲ့ပံုစံ ကိုမျဖစ္ေသးဘူး”ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔ သည္။

သို.ေသာ္ ထိုစဥ္က အေႀကာင္းတရား အေသခ်ာ မသိရပဲ  ရပ္နားခဲ့ရၿပန္သည္ ။ က်ိဳက္ထီးေဆာင္းဆရာေတာ္သည္ က်ိဳက္ဓႏုတ္ ဆံေတာ္ရွင္ေစတီေတာ္ ၿပိဳပ်က္ ထိခိုက္ပ်က္စီးျခင္းကို ျပဳျပင္ရာ မွ အေၾကာင္းဆက္ကာ ယခု ေခါင္း ေလာင္းႀကီးအား ဆယ္ယူရန္ အဓိ႒ာန္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။




Ref ;   Myanmar Express Group , Myit Makha Mediagroup , Popular Myanmar News Journal , 7Day Daily , Irrawaddy ,Mizzima  , mmcpcommunity & Mon Heritage


ဆက္စပ္ေလ.လာ ဖတ္ရွဳရန္ 

 * ဓမၼေစတီေခါင္းေလာင္း ဆိုင္ရာ မွတ္တမ္း ႏွင္. သတင္းမ်ား စုစည္းမွဳ ( ၁ )