ႏွာေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္း ျပႆနာ အေျဖရွာ

ႏွာေခါင္းေသြးယိုျခင္းကို ''ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတယ္''လို႔ ေျပာေလ့ရွိၾကၿပီး ႏွာေရာင္တစ္ေလွ်ာက္မွ ေသြးေတြစီးက်လာ တာပါ။ အမ်ဳိးသားေတြမွာ ပို၍အျဖစ္မ်ားပါတယ္။

ေယဘုယ်အားျဖင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားနဲ႔ သက္ႀကီးပိုင္းေတြမွာ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတတ္ၾကၿပီး သက္လတ္ပိုင္းမွာေတာ့ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရခ်ိန္မွ လြဲ၍ ထိုေရာဂါျပႆနာမ်ဳိး ျဖစ္ခဲပါတယ္။ ႏွာေခါင္း အေရွ႕ေသြးလွ်ံျခင္းနဲ႔ အေနာက္ေသြးလွ်ံျခင္း ႏွစ္မ်ဳိးရွိၿပီး အေရွ႕ဘက္ေသြး လွ်ံျခင္းက အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ႏွာေခါင္း အေနာက္ဘက္ ေသြးလွ်ံျခင္းက ၾကာတတ္ၿပီး ကုသရလည္း ခက္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕သူေတြမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြားေသြးမ်ားဟာ ႏွာေခါင္းအတြင္း မ်က္ရည္လမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ မ်က္စိထဲကေန ေသြးစိမ့္ထြက္လာတတ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွားပါးေသာ္လည္း ထိုရွားပါး လူဦးေရစာရင္းမွာ မိမိမပါဖို႔ လိုပါတယ္။ ေပါ့ေပါ့ ဆဆသေဘာ မထားသင့္ပါဘူး။ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရာသီဥတု ပေယာဂ။
 အထူးသျဖင့္ ရာသီဥတုျပင္းထန္ေသာ ေအးျမလြန္းတဲ့ ေဆာင္းရာသီ သို႔မဟုတ္ ပူလြန္းတဲ့ေႏြရာ သီေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ အျပင္ဘက္ေအးတဲ့ ေနရာကေန ပူေႏြးေျခာက္ေသြ႕တဲ့ အိမ္အတြင္းဘက္ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဝင္လာတဲ့အခါ အေအးအပူ႐ုတ္ျခည္း ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္း ျဖစ္ပြား လာရပါတယ္။

ႏွာေခါင္းအတြင္းသို႔ လက္ႏိႈက္ ကလိျခင္း။
 ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ား ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ သဘာဝ အားျဖင့္ႏွာေခါင္း ႏွစ္ေပါက္ၾကားရွိ နံရံ၏ အေရွ႕ဘက္အပိုင္းေခၚ Little Area ေနရာတြင္ အခြၽဲမ်ား ေျခာက္ေနၿပီး အ ေျမႇးဖတ္ေလးရွိပါတယ္။ထို Little Area အေရွ႕နားမွာ ေသြးျပန္ေ ၾကာငယ္ တစ္ခုရွိၿပီး ၎နဲ႔ကပ္လ်က္မွာ ေသြးလႊတ္ ေၾကာရွိပါတယ္။ ႏွာေခါင္းထဲ လက္ႏိႈက္ကလိ၍ ၎အေျမႇးဖတ္ကို ခြာမိတဲ့အခါ အခန္႔မသင့္ဘဲ ေသြးေၾကာေတြမွ ေသြးယိုစိမ့္က်လာပါေတာ့တယ္။(မၾကာခဏ လက္ႏိႈက္ကလိျခင္းေၾကာင့္လည္း အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းမွာ ပိုးဝင္၍ ေရာဂါရလာၿပီး ႏွာေခါင္းေသြး ယိုႏိုင္ပါတယ္။)

အသက္အရြယ္ အိုမင္းလာျခင္း။
သက္ႀကီးပိုင္း ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံရျခင္းကို ေဆးသိပၸံနည္းျဖင့္ ေျပာရမည္ဆိုပါက ႏွာေခါင္းအတြင္းရွိ ေသြးေၾကာနံရံ ၾကြက္သားေတြေပၚမွာ အရြတ္မ်ားနဲ႔ ထံုးေက်ာက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းပါပဲ။ ယင္းျပ ႆနာေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတတ္ပါတယ္။

ႏွာေခါင္းအတြင္းနံရံ အတက္ကေလးမွ ေသြးထြက္ျခင္း။
 ႏွာေခါင္းႏွစ္ေပါက္ၾကားရွိ နံရံအေရွ႕ဘက္အပိုင္းမွာ အသား ပိုတက္ကေလးျဖစ္လာၿပီး ထိုအတက္ကေလးကို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ကလိမိပါက ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ (ေသြးေၾကာ မွ်င္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ထိုအသားပိုအဖု အတက္ကေလး ကို ျဖတ္ေတာက္ပစ္ျခင္းျဖင့္ ကုသႏိုင္ပါတယ္)

အက်ိတ္အဖုမ်ား။ အက်ိတ္အဖုေတြကို ပံုစံသံုးမ်ဳိးျဖင့္ ျမင္ေတြ႕ရပါတယ္။

(၁) ႏွာေခါင္းထဲမွာျဖစ္ေစ၊ ႏွာေခါင္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနသည့္ အ႐ိုးအတြင္းေခါင္း ေခၚ Sinus မွာျဖစ္ေစ ကင္ဆာေရာဂါအဖု ျဖစ္တဲ့အခါ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံ တတ္ပါ တယ္။ထိုေရာဂါက ေသြးစိမ္းရွင္ရွင္ မထြက္ေသာ္လည္း ေသြးနဲ႔အတူ အခြၽဲေတြေရာ၍ ထြက္က်လာတတ္ပါတယ္။
(၂) ႏွာေခါင္းရဲ႕ေနာက္ဘက္ရွိ အာေခါင္ပိုင္းမွာျဖစ္တဲ့ အဖုအက်ိတ္ ကင္ဆာကလည္း ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံသည့္ လကၡဏာ တစ္မ်ဳိးပါပဲ။
(၃) လူပ်ဳိေဖာ္ဝင္စ အရြယ္မွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ရွားရွားပါးပါး အဖုအက်ိတ္ကလည္း ကင္ဆာမဟုတ္ေသာ္ျငား မၾကာခဏ ဆိုသ လို ႏွာေခါင္းေသြးမ်ား လွ်ံက်ေလ့ရွိပါတယ္။

မ်က္ႏွာအေပၚ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရျခင္း။ မ်က္ႏွာေပၚ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရျခင္းေၾကာင့္ အ႐ိုးက်ိဳးဒဏ္ရာမွ ႏွာေခါင္းေသြးေတြ ဆက္တိုက္ လွ်ံထြက္တတ္ပါတယ္။ ၎ဒဏ္ရာ သက္သာလာတာနဲ႔အမွ် ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတာပါ သက္သာသြားပါ လိမ့္မယ္။
အျခားေရာဂါမ်ား။ အျခားေရာဂါမ်ားေၾကာင့္လည္း ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

(၁) ေသြးတိုးေရာဂါနဲ႔ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္းဟာ ပတ္သက္ဆက္စပ္မႈ မရွိေသာ္လည္း အကယ္၍ ေသြးတိုးေနခ်ိန္မွာ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံတဲ့ အခါ ေသြးထြက္မႈပမာဏမ်ားတတ္၍ အသက္အႏၲရာယ္ကို စိုးရိမ္ရပါ တယ္။

(၂) Familial Hereditary Telangiect –asia ေခၚမ်ဳိး႐ိုးလိုက္သည့္ ေသြးေၾကာေရာဂါ တစ္မ်ဳိးကေတာ့ ေသြးေၾကာနံရံမ်ား၏ အတြင္းဘက္ အက်ဆံုးအလႊာက ႀကံ့ခိုင္မႈ အားနည္းလာ၍ အသက္႐ွဴလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေနရာအႏွံ႔အျပားမွာ ေသြးယိုလာတတ္ပါတယ္။ ထိုျပ ႆနာအတြက္ အေရျပားအစားထိုး ကုသျခင္း သို႔မဟုတ္ အီစထ႐ိုဂ်င္ေဟာ္မုန္းေပး၍ ကုသႏိုင္မွသာ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းမွာပါ။

(၃) Platelets ေခၚ ေသြးပန္းကန္ျပားလို႔ အမည္ရတဲ့ ျပန္႔က်ဲေနတဲ့ ေသြးဆဲလ္ အေရအတြက္နည္းျခင္း၊ လူကီးမီးယား ေခၚေသြးျဖဴဥကင္ဆာ၊ Aplastic Anaemia ေခၚ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ အလုပ္မလုပ္သည့္ ေသြးအားနည္းေရာဂါ ...စတဲ့ ေသြး ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ေနရာ အႏွံ႔အျပားမွာ ေသြး ယိုစီးကာ အနီအစက္ေျပာက္မ်ား ျဖစ္ျခင္းနဲ႔အတူ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံ က်လာတတ္ပါတယ္။ (၄) ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ Anti-coagulants ေခၚ ေသြးခဲျခင္းကို ကာကြယ္တဲ့ ပဋိဇီဝေဆးမ်ား၊ ေသြးက်ဲေဆးမ်ားျဖစ္တဲ့ Warfarin သို႔မဟုတ္ Aspirin ႏွင့္ အျခားအေရာင္က် ေဆးေတြကို မွီဝဲေသာက္သံုးျခင္းရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးအျဖစ္ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံ က်တတ္ပါတယ္။ (၅) တိုက္ဖိြဳက္၊ နမိုးနီးယား၊ ဌက္ဖ်ား၊ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ ဝက္သက္၊ ႏွာေခါင္းဆံုဆို႔နာ၊ အေအးမိေရာဂါ၊ ဗီတာမင္စီနဲ ့ဗီတာမင္ေက အားနည္းေသာ ေရာဂါ စတဲ့ေရာဂါတို႔အျပင္ကို တိန္းကဲ့သို႔ေသာ မူးယစ္ေဆး တစ္မ်ဳိးေၾကာင့္လည္း ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံ တတ္ပါတယ္။

ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္းအတြက္ ကာကြယ္ကုသနည္းမ်ား

(၁) ႏွာေခါင္းေသြးယိုတဲ့အခါ စိုးရြံ႕ထိတ္လန္႔ျခင္း မျဖစ္မိပါေစနဲ႔။ ဦးစြာၿငိမ္ၿငိမ္ေလး ထိုင္ခ်လိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ခႏၶာကိုယ္ကို အေရွ႕ဘက္သို႔ အနည္းငယ္ ယိုင္ေပးပါ။ အဲဒီလိုအေရွ႕ဘက္ကို ယိုင္လိုက္ျခင္းက ႏွာေခါင္းထဲမွ ေသြးမ်ားဟာ လည္ ေခ်ာင္းထဲမဝင္မိေတာ့ဘဲ ႏွာေခါင္းေပါက္ထဲက ထြက္က်သြားေစ မွာ ျဖစ္ပါတယ္၊။ ဒီနည္းက ေသြးေတြကို မ်ဳိမခ်ျဖစ္ ေတာ့တာမို႔ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းေတြ မျဖစ္ေစေတာ့ပါဘူး။
(၂) ထို႔ေနာက္ႏွာေခါင္းထိပ္ဘက္ မာေက်ာတဲ့ အ႐ိုးပံုစံ ေနရာၾကားမွာ လက္မနဲ႔လက္ညိႇဳးကို မေပ်ာ့လြန္း မျပင္းလြန္းဖိ၍ ေသြးမ်ားကို ျဖည္းညင္းစြာ ညႇစ္ထုတ္ပါ။ (၃) ၿပီးရင္လက္မ၊ လက္ညႇိဳးတို႔နဲ႔ ႏွာေခါင္းေပါက္ေတြကို ညႇစ္ကာ ပိတ္ထားျခင္းအားျဖင့္ ႏွာေခါင္းေပါက္ ႏွစ္ေပါက္အၾကား နံရံ၏ ေသြးေ ၾကာကို ဖိထားသကဲ့သို႔ျဖစ္ၿပီး ေသြးတိတ္သြား ေစႏိုင္ပါတယ္။
(၄) ေသြးတိတ္သြားတဲ့အထိ အနည္းဆံုး ၈ မိနစ္ခန္႔ၾကာေအာင္ လက္ျဖင့္ဆက္၍ ဖိပိတ္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ ဖိလိုက္ ေလွ်ာ့လိုက္မလုပ္ပါနဲ႔။
(၅) ဤကဲ့သို႔ လက္ျဖင့္ပိတ္ညႇစ္ထားစဥ္ ပါးစပ္နဲ႔သာ အသက္႐ွဴပါ။
(၆) ေရေအး႐ွဴပါ သို႔မဟုတ္ ႏွာေခါင္းကို ေရခဲအံုေပးပါ သို႔မဟုတ္ ေရစိုအဝတ္နဲ႔ အုပ္ပါ။
(၇) ေသြးတိတ္သြားၿပီဆိုပါက ဦးေခါင္းကို ၃ဝ မွ ၄၅ ဒီဂရီသို႔ျမႇင့္ထားၿပီး အနားယူပါ။ အကယ္၍ ႏွာေခ်ခ်င္တယ္ဆိုပါ ကပါးစပ္ကို ဟထားပါ။
(၈) အကယ္၍ ေသြးျပန္ယိုလာခဲ့လွ်င္ ႏွာေခါင္းထဲက ေသြးခဲေတြကို အမွတ္စဥ္(၂)တြင္ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတိုင္း လက္မ၊ လက္ညႇိဳးနဲ႔ ညႇစ္ထုတ္ပါ။
(၉) ေခါင္းနဲ႔ႏွာေခါင္းကို ႏွလံုးသားေနရာ ထက္ျမင့္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ အနားယူပါ။
(၁ဝ) ၂၄ နာရီအတြင္း ပူလြန္းတဲ့အရည္ေတြ မေသာက္ရ။ ေအးေသာ၊ ေပ်ာ့ေသာ အစာမ်ားကိုသာ စားေပးပါ။
(၁၁) အေလးအပင္မျခင္း မျပဳရ (အပင္ပန္းခံလြန္းျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ)
(၁၂) ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔။
(၁၃) ဝမ္းမခ်ဳပ္ပါေစနဲ႔။
(၁၄) ယာယီအားျဖင့္ Afrin သုိ႔မဟုတ္ Neo-Synephrine တို႔လို စပေရး(ဖ်န္းေဆး)ေတြကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ (သို႔ေသာ္ ေသြးတိုး၍ ႏွာေခါင္းေသြးလွ်ံျခင္းကိုေတာ့ စပေရး မသံုးသင့္ေပ)
(၁၅) အကယ္၍ ေသြးမရပ္ေသးပါက ဆရာဝန္နဲ႔ ကုသမႈခံယူပါ။
(၁၆) ေသြးထြက္ေနတဲ့ ေသြးေၾကာကို Silver Nitrate သို႔မဟုတ္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ကို အသံုးျပဳကာ အပူေပး၍ပိတ္ျခင္း၊ ေသြးတိတ္ေစေသာ ေဆးရည္ဆြတ္ထားတဲ့ အဝတ္စကို ႏွာေခါင္းေပါက္တြင္း ဖိသိပ္၍ ထည့္ေပးျခင္း၊ ႏွာေခါင္းအ တြင္းေဘာလံုး ငယ္ထည့္၍ ဖိအားေပးထားျခင္း စသည့္ေဆးသိပၸံ နည္းမ်ားျဖင့္ ကုသေပးေလ့ရွိပါတယ္။
(၁၇) ႏွာေခါင္းေသြးယိုေလ့ ရွိသူမ်ားအဖို႔ ငွက္ေပ်ာပင္ကို ဓားနဲ႔ပိုင္းခုတ္၍ ပင္စည္မွ ထြက္လာေသာ သတၱဳရည္ကို ႐ွဴေပးပါ၊ မင္းကြတ္သီးစားပါ။ ျမင္းခြာရြက္မ်ားမ်ားစားပါ။ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ကို ႀကိတ္ေျခၿပီး ရရွိလာေသာ သတၱဳရည္ကို ခ်ည္သားအဝတ္ျဖင့္ တို႔ယူၿပီးေနာက္ ႏွာေခါင္းဝတြင္အုပ္ေပးပါ။ ပင္စိမ္းရြက္ေျခာက္မႈန္႔ကို ႐ွဴေပးပါ။ ။


ေပါက္ေပါက္
 MWD Health