ေသြးေလးဘက္နာ ဆိုသည္မွာ

 ေမး။။ ဆရာခင္ဗ်ာ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ျမဝတီသတင္းစာ က်န္းမာ သုတ ပရိသတ္ေတြ ထဲကေန ေသြးေလးဖက္နာ အေၾကာင္း ေမးျမန္း တင္ဆက္ေပးပါလို႔ စာေရးေ တာင္းဆိုတာ ဒီတစ္ပတ္မွာ ေတာ့ ေသြးေလးဖက္နာ အေၾကာင္းကို ေမးျမန္း တင္ဆက္ ခ်င္ပါတယ္။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ေသြးေလးဖက္နာဆိုတာ ဘယ္လို ေရာဂါမ်ဳိးလဲ ဆိုတာ အရင္ဆံုး ရွင္းျပ ေပးေစခ်င္ ပါတယ္။
ေျဖ။။ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာေတြကေတာ့ ေျခဆစ္လက္ဆစ္ေတြ အားလံုးေရာင္တဲ့ ေရာဂါကို ေလးဖက္နာ ေရာဂါလို႔ ေခၚေလ့ရွိပါတယ္။ လက္ႏွစ္ဖက္၊ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းစလံုး မွာ ျဖစ္လို႔ ေလးဖက္နာလို႔ ေခၚျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္းေတာ့ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မွာေပါ့။ တခ်ဳိ႕လည္း လက္ဆစ္ေလးေတြ နာလိုက္ေပ်ာက္လိုက္၊ ေနာက္မွ ဒူးဆစ္တို႔၊ ေျခခ်င္းဝတ္တို႔ ေရာင္တာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲေရာင္ေရာင္ လက္ေရာ၊ ေျခေရာေရာင္ရင္ ေတာ့ ေလးဖက္စလံုးမွာ နာလို႔ ေလးဖက္နာလို႔ ေခၚရတာ ပါ။ အဲဒီေလးဖက္နာမွာမွ ျဖစ္ရတဲ့အ ေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ေရာဂါလကၡဏာေတြေပၚ မူတည္ၿပီး အမ်ဳိးအစားေတြ ထပ္ခြဲ ထားပါတယ္။ ဥပမာ-လည္ပင္းေရာင္ေစတဲ့ ဗက္တီးရီးယား (Streptococcus)ေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ ပိုးေလးဖက္နာ၊ အေရျပားမွာျဖစ္ရင္အေရျပားေလးဖက္နာ စသည္ျဖင့္ ေခၚၾကပါတယ္။ အခုေဆြးေႏြးမည့္ ေသြးေလးဖက္နာ ကိုေတာ့ ေဆး ပညာ အေခၚအေဝၚအရ Rheumatoid arthritis လို႔ေခၚပါ တယ္။ သူကေတာ့ ေအာ္တိုအင္ျမဴးေရာဂါ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး နာတာရွည္ ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဓိ ကအေနနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္းမွာရွိတဲ့ ခုခံအားစနစ္ေတြ ခ်ဳိ႕ယြင္းသြားလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ ေရာဂါလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါကို စတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူကေတာ့ ျပင္သစ္လူမ်ဳိး ဆရာဝန္တစ္ဦးျဖစ္ တဲ့ ေဒါက္ တာေအာ္ဂက္စတင္ဂ်က္ေကာ့ ျဖစ္ၿပီး ၁၈ဝဝ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာ စတင္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။


ေမး။ ။ ဒီေရာဂါက ဘယ္လိုမ်ဳိးလူေတြမွာ ျဖစ္ေလ့ ရွိပါသလဲ ဆရာ။
ေျဖ။။ ေသြးေလးဖက္နာဟာ အဆစ္အမ်က္ေရာင္ ေရာဂါေတြထဲမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ေရာဂါ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံတိုင္း၊ လူမ်ဳိးတိုင္းမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံနဲ ႔လူမ်ဳိး အလိုက္ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း အနည္းအမ်ားေတာ့ ရွိပါတယ္။ အမ်ဳိးသားနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး အုပ္စုႏႈိင္း ယွဥ္ရင္ အမ်ဳိးသမီး သုံးဦးျဖစ္ရင္ အမ်ဳိးသားက တစ္ဦးပဲျဖစ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ မွာ သိသိ သာသာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ႏႈန္းဟာလည္း ႏွစ္စဥ္ တိုးတက္မ်ားျပားလာေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ ဒီေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးသူေတြဟာ၂၈၈ဝဝ ေလာက္သာရွိရာကေန၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္မွာ ၃၈ဝဝဝ အထိ တိုးလာတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အျဖစ္မ်ား တဲ့ ေဒသေတြမွာ လူဦး ေရရဲ႕ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိပင္ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။


ေမး။ ။ ဒီေသြးေလးဖက္နာ ေရာဂါဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာ ရွင္းျပေပးပါဆရာ။
ေျဖ။။ ဒီေရာဂါျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေသးေပမယ့္ ရွာေဖြေလ့ လာ မႈေတြအရ မ်ဳိးဗီဇနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွစ္ခု ေပါင္းဆံုၿပီးျဖစ္ရတာလို႔ ပညာရွင္မ်ားက ယူဆထား ၾကပါတယ္။(က) မ်ဳိးဗီဇေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း ေသြးေလးဖက္နာဟာ မ်ဳိးဗီဇနဲ႔ ပတ္သက္မႈ ရွိ ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္သူရဲ႕မိဘ၊ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွ မနဲ႔ ေဆြ မ်ဳိးရင္းခ်ာေတြမွာပါ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အႁမႊာညီအစ္ကို၊ ညီအစ္မ၊ ေမာင္ႏွမေတြမွာ ဆိုရင္လည္း တစ္ပံုစံတည္း တူတဲ့သူေတြမွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ႏႈန္းဟာ ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိရွိတတ္ၿပီး တစ္ ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္မတူတဲ့ သူေတြမွာဆိုရင္ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေရာဂါျဖစ္ေနသူရဲ႕ မ်ဳိးဗီဇကို ေလ့လာတဲ့အခါ ခုခံ အားစနစ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ မ်ဳိးဗီဇတခ်ဳိ႕မွာ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနေလ့ရွိေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
(ခ) ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္း
(၁)ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား ဝင္ေရာက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္း- တခ်ဳိ႕ေသာ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ေသြး ေလးဖက္နာဟာ ေရာဂါပိုး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ဝင္ေရာက္ရာက မ်ဳိးဗီဇအေျခခံရွိသူ (Risk gene) ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရာဂါပိုးဆိုရာမွာ ဘယ္ပိုးရယ္လို႔ အတိအက် မ ေျပာႏိုင္ေသးေပမယ့္ အူထဲမွာ ရွိတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး တခ်ိဳ႕(ဥပမာ- Epstein- Barr virus, Cytome-galovirus) ေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ သံသယ ရွိေနၾကပါတယ္။
(၂) ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း- ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အတြက္ အရင္ကတည္းက မ်ဳိးဗီဇဓာတ္ခံရွိ သူေတြမွာ ေသြးေလးဖက္နာ ျဖစ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေသြးေ လးဖက္နာ ရွိသူေတြ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ေရာဂါပိုမိုျပင္းထန္ၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ေဝဒနာေတြ ပိုမိုခံစားရ ေလ့ရွိပါတယ္။ ေဆးေတြေပးတဲ့ အခါမွာလည္း ထိေရာက္မႈ ေလ်ာ့ နည္း တတ္ပါတယ္။ အ ေနာက္ႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ အုပ္စုနဲ႕ ေဆးလိပ္မေသာက္တဲ့ အုပ္စု ႏႈိင္းယွဥ္ရာမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြမွာ ပိုျဖစ္တာေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး မေတြ႕ရပါဘူး။
(၃) ေဟာ္မုန္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ရျခင္း-အမ်ဳိးသားနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံ၊ ဘယ္လူ မ်ဳိးမွာပဲၾကည့္ၾကည့္ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ သိသိသာသာ ပိုမ်ားတာ ေတြ႕ရပါတယ္ (၃ း ၁ ရွိပါတယ္)။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေဟာ္မုန္းေတြဟာ ေရာဂါျဖစ္ပြားဖို႔ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာေတာင္မွ ကေလးေမြးၿပီးစ အခ်ိန္နဲ႔ ႏို႕တိုက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ ေတြမွာ ပိုၿပီးေရာဂါ ဆိုးေလ့ရွိေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေဟာ္မုန္းေတြ ေပၚမွာလည္း သံသယရွိေန ပါတယ္။
(၄) အူတြင္းရွိ အက်ဳိးျပဳ အဏုဇီဝမ်ား ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္း-လူရဲ႕အူထဲမွာ အက်ဳိးျပဳ အဏုဇီဝ ပိုးေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီပိုးေလးေတြက ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ ဓာတ္ပစၥ ည္းေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ခုခံအားစနစ္ကို ထိန္းညႇိေပးရာမွာ မ်ားစြာ အေရးပါပါတယ္။ အဲဒီအဏုဇီဝ ပိုးအ ေရအတြက္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားလို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မ်ဳိးဗီဇပံုသ ဏၭာန္ ေျပာင္းလဲသြားလို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ခုခံအားစနစ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေလ်ာ့နည္း သြားေစပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ေအာ္တိုအင္ျမဴး ေရာဂါ လို႔ေခၚတဲ့ ခုခံအား ခ်ဳိ႕ယြင္းတဲ့ ေရာဂါေ တြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုနက တင္ျပခဲ့တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ နဂိုကတည္းက မ်ဳိးဗီဇအခံရွိခဲ့ရင္ ေသြးေလးဖက္နာ ျဖစ္ လာႏိုင္ပါတယ္။


ေမး။။ ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားရပါသလဲဆရာ။
ေျဖ။။ ေရာဂါလကၡဏာေတြမွာ အဓိက အပိုင္းႏွစ္ပိုင္း ပါဝင္ပါတယ္။ ပထမပိုင္း အေနနဲ႔ အ႐ိုးအ ဆစ္ေတြ ေရာင္ရမ္းတဲ့ လကၡဏာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ပိုင္း အေနနဲ႕ က်န္တဲ့ခႏၶာ ကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတဲ့ အပိုင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးေလးဖက္နာျဖစ္ရင္ အ႐ိုးအဆစ္ ေရာင္႐ံုပဲဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့ဆဆ မေနသင့္ေၾကာင္း အဓိက ေျပာခ်င္ပါတယ္။
(က) အ႐ိုးအဆစ္မ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း လကၡဏာမ်ား စျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့အသက္အရြယ္အေနနဲ႔
လူလတ္ပိုင္း အရြယ္ အသက္ ၃ဝ- ၄ဝ ေလာက္မွာ စျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ လက္ဆစ္ေလးေတြ၊ လက္ေကာက္ဝတ္ အဆစ္ေလးေတြ စတင္ေရာင္ေ လ့ရွိ ၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ တစ္ၿပိဳင္တည္း ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ပိုဆိုးတဲ့ သူေတြက်ေတာ့ ေျခေထာက္မွာရွိတဲ့ ေျခေခ်ာင္းအဆစ္ေလးေတြ၊ ေျခခ်င္းဝတ္အဆစ္ေတြပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါ တယ္။ မနက္ပိုင္း အိပ္ရာအထမွာ ပိုျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ နားၿပီးရင္ ပိုဆိုးတတ္လို႔ တစ္ညလံုးနားၿပီး မနက္အိပ္ရာအထမွာ ပိုဆိုးရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ခါစမွာ နည္းနည္း ပဲေရာင္တာ၊ တင္းတာေလာက္ပဲျဖစ္ၿပီး တျဖည္း ျဖည္းနဲ႔ သက္သာသြားလိုက္၊ ျပန္ျဖစ္လိုက္နဲ႔ ပိုပိုဆိုးလာေလ့ရွိပါတယ္။ အ႐ိုးနဲ႔ကပ္ေနတဲ့ ၾကြက္သားေတြပါ ေတာင့္တင္း တာလည္း ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ေရာင္ေနတဲ့ အဆစ္ေတြကို လက္နဲ႔ ဖိၾကည့္ရင္ နာပါတယ္။ လႈပ္ရွားခိုင္းရင္၊ ေကြးခိုင္းဆန္႔ခိုင္းရင္လည္း နာပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္း နဲ႔ ျဖစ္လိုက္ေပ်ာက္လိုက္ျဖစ္ေတာ့ ၾကာရင္ အ႐ိုးအဆစ္ေတြ ပ်က္စီးၿပီး ေကြး ေကာက္ကုန္ပါတယ္။
(ခ) တျခားခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၌ ေရာင္ရမ္း ပ်က္စီးသည့္ လကၡဏာမ်ား
(၁) တစ္ကိုယ္လံုး အတိုင္းအတာ အရၾကည့္ရင္ မစားခ်င္မေသာက္ခ်င္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ပင္ပန္းလြယ္ျခင္း၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ က်ဆင္းျခင္း တို႔ ေတြ႕ရတတ္ ပါတယ္။ ၾကြက္သားေတြ အကုန္ေပ်ာ့ၿပီး သိိမ္လာတတ္ပါတယ္။ အ႐ိုးေတြပြလာ၊ ပ်က္စီးလာတတ္ပါတယ္။
(၂) အေရျပားေပၚမွာ အက်ိတ္အဖုေလးေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္မွာဆို ရင္ ဖိမိတတ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ ပိုျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီအဖုေတြဟာ ဖိမိ၊ ခိုက္မိတာျဖစ္ရင္ အနာျဖစ္ၿပီးပိုးဝင္ကာ ျပည္တည္နာေတြအျဖစ္ကို ေျပာင္းသြားတတ္လို႔ မထိခိုက္မိေအာင္ ဂ႐ုျပဳရပါတယ္။
(၃)တစ္ကိုယ္လံုးမွာ ရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ေရာင္ရမ္း တတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္ထိပ္ေျခ ထိပ္ေလးေတြကို သြားတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ေရာင္ခဲ့ရင္ ေသြးေၾ ကာကေသးေတာ့ ပိတ္သြား တတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ လက္ထိပ္ ေျခထိပ္ေလးေတြကို ေသြးမေလွ်ာက္ေတာ့တဲ့ အတြက္ ပုပ္သြားတတ္ပါတယ္။ ပိုဆိုးရင္ အေရျပားေအာက္မွာ ရွိတဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ ပိတ္သြားလို႔ အကြက္လိုက္ အကြက္လိုက္ အေရျပား ပ်က္စီးၿပီး အနာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
(၄) မ်က္စိနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ မ်က္ခမ္းေရာင္ျခင္း၊ မ်က္ၾကည္လႊာ ေရာင္ျခင္းေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာ တျဖည္းျဖည္း ပါးလာတတ္ပါ တယ္။ မ်က္စိ ၾကည့္လို႔မေကာင္းတာ၊ မ်က္စိက်ိမ္းတာ၊ မ်က္ရည္မထြက္ဘဲ ေျခာက္သြားတာေတြ ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။
(၅) ႏွလံုးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ျဖစ္ရင္ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ႏွလံုး အေျမႇးပါး ေရာင္တာ၊ ႏွလံုးအေျမႇး ႏွစ္ခုၾကားမွာ အရည္ေတြစုလာတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ရင္ လူနာဟာ အလကား ေနရင္း ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေတြ ျမန္လာၿပီး ေမာလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အရင္ကတည္းက အဆီ လည္းမ်ားမယ္၊ ဝလည္းဝမယ္၊ ေဆးလိပ္လည္း ေသာက္ မယ္ဆိုရင္ အသက္အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ ကုသတဲ့ေဆးထဲမွာ စတီး႐ြိဳက္ေဆးေတြ ေသာက္ေနတဲ့သူဆို ပိုဆိုးတတ္လို႔ ဆရာဝန္နဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ျပဖို႔လိုပါတယ္။
(၆) အဆုတ္န႔ဲ ပတ္သက္ရင္ အဆုတ္အေျမႇးပါးေရာင္တာ၊ ေမာတာ၊ အသက္႐ွဴမေကာင္းတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဆုတ္ထဲမွာလည္း Rheumatoid nodule လို႔ေခၚတဲ့ အလံုးေတြ ထြက္ တတ္ပါတယ္။ ဓာတ္မွန္႐ိုက္ရင္ ကင္ဆာနဲ႔မွားႏိုင္ပါတယ္။
(၇) အာ႐ံုေၾကာစနစ္ကိုလည္း ထိခိုက္ေစပါတယ္။ လက္ဆစ္ေတြေရာင္လာတဲ့အတြက္ လက္ဖဝါးနဲ႔ လက္ထိပ္ေတြကို သြားတဲ့ အာ႐ံုေၾကာကို ညပ္ေစၿပီး လက္ေတြက်ဥ္တာ၊ ထံုတာ၊ ပစၥည္းေတြ ကိုင္မရတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ Carpal tunnel syndrome လို႔ေခၚပါတယ္။ အလားတူပဲ ေျခေထာက္မွာရွိတဲ့ အေၾကာညပ္ၿပီး ေျခေထာက္တစ္ခုလံုး ထံုတာ၊ က်ဥ္တာ၊ နာတာျဖစ္ရင္ Tarsal tunnel syndrome လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ အ႐ိုးေရာင္လာလို႔ အေၾကာေတြ ညပ္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူပဲ လည္ပင္း႐ိုးမွာ အေၾကာညပ္တာ၊ ခါး ေၾကာညပ္တာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။


ေမး။ ။ ေသြးေလးဖက္နာ ရွိသူအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေနထိုင္ စားေသာက္ရမယ္ဆို တာသိပါရ ေစ။
ေျဖ။။ ဒါကေတာ့ လူနာတိုင္းအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အေနအထိုင္၊ အစားအ ေသာက္ကို မွန္ကန္ေအာင္ ျပဳမူေနထိုင္စားေသာက္ ရင္ ေရာဂါသက္သာ ေပ်ာက္ ကင္းဖို႔ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ (က) ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရပါမယ္။ ေဆးလိပ္ဟာ ေရာဂါကို ပိုဆိုးေစတဲ့အျပင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြျဖစ္ တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာ က်ဥ္းေရာဂါေတြ၊ ေျခလက္မ်ားကို ေသြးမေလွ်ာက္လို႔ ပုပ္သြားတာေတြကို ျဖစ္ေစဖို႔ အားေပးပါတယ္။(ခ)အဆစ္အမ်က္ေတြ ေရာင္ေနတဲ့အခ်ိန္ မွာ ေရာင္ေ နတဲ့ အဆစ္ေတြကို အနားေပးရပါမယ္။ ဥပမာ-လက္ဆစ္ေတြ ေရာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပစၥည္းေတြကို လက္နဲ႔မတာမ်ဳိး၊ လက္ကိုမ်ားစြာ အသံုးျပဳတာမ်ဳိးေတြ ေရွာင္ရပါမယ္။ လိုအပ္ရင္ အေရာင္က်ေဆးေတြ၊ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြ သံုးၿပီး သက္သာေအာင္ ကုသရပါမယ္။ တစ္ကိုယ္လံုးမွာရွိတဲ့ အဆစ္ေတြ ေရာင္ရင္ေတာ့ အိပ္ရာေပၚမွာ အနားယူဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ (ဂ) နားတာနဲ႔ တစ္ဆက္တည္း လုပ္ရမွာက ေလ့က်င့္ခန္း ျဖစ္ပါတယ္။ နားလို႔ သက္သာလာၿပီဆိုတာနဲ႔ ခုနကနားထားတဲ့ အဆစ္ေတြ ကို ေလ့က်င့္ခန္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္း လုပ္ေပးရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အဆစ္ေတြ ဟာ ခိုင္သြားၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လႈပ္ရွားလို႔ မရျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိုအပ္ရင္ နား လည္ တတ္ကြၽမ္းတဲ့ ပညာရွင္နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ (ဃ) အစားအစာ အေနနဲ႔ အာ ဟာရျပည့္ဝေအာင္ စားရပါမယ္။ (၁) အထူးသျဖင့္ အ႐ိုးအဆစ္ေတြ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကယ္လ္ ဆီယမ္နဲ႔ ဗီတာမင္ဒီ ပါဝင္တဲ့ အစားအစာေတြ စားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ႏြားႏို႔၊ ၾကက္ဥ၊ ဟင္းရြက္စိမ္းေတြ စားေပးရပါမယ္။ (၂) အေရာင္က်ေစတဲ့ အစားအစာေတြကို ပိုစားေပးရပါမယ္။ ဥပမာ-နာနတ္သီး၊ ဘယ္ရီသီး၊ နႏြင္း၊ လက္ဖက္စိမ္း။ (၃)အိုမီဂါ-၃ ၾ<ြကယ္ ဝတဲ့ အစားအစာေတြ ပိုစားရပါမယ္။
ဥပမာ-အဆီပါတဲ့ငါး၊ အခြံမာတဲ့သစ္ေစ့ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ (၄) ပ႐ိုဘိုင္အိုတစ္ၾကြယ္ဝတဲ့အစား အစာေတြျဖစ္တဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္လိုမ်ဳိးေတြ မၾကာခဏ စားေပးသင့္ပါတယ္။ (၅) ေရွာင္ သင့္တဲ့ အစား အစာေတြကေတာ့ ဆီေၾကာ္မုန္႔ေတြ၊ ဓာတုပစၥည္းေတြ ထည့္ထားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ တာ ရွည္ခံေအာင္ျပဳျပင္ထားတဲ့ အစားအစာေတြ၊ အခ်ဳိမႈန္႔ စတာေတြကို ေရွာင္ရပါမယ္။


ေမး။ ။ အခုလို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွင္းျပေပးတဲ့ အတြက္ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္ဆရာ။ဆရာ့အေနနဲ႔ ျမဝတီ စာဖတ္ ပရိသတ္ႀကီးကို ဘာမ်ား မွာခ်င္ပါေသးလဲ ဆရာ။
ေျဖ။။ ေသြးေလးဖက္နာ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းက ဆရာတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ တစ္ကမၻာလံုးမွာ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္ လာေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီး မႈနဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနပါတယ္။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးေလေလ အခုလို ေအာ္တို အင္ျမဴးေရာဂါေတြ အပါအဝင္ တျခားေရာဂါေတြ ပါပိုျဖစ္ႏိုင္လို႔ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္း သိမ္းတဲ့ အလုပ္ေတြကို လူတိုင္း ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ေနာက္ ဒုတိယ အေနနဲ႔ ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ စပ္ေဆးေတြ၊ ေဆးၿ မီးတိုေတြနဲ႔တင္ ေသာက္ၿပီးမေနဘဲ နားလည္ တတ္ကြၽမ္းတဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ တိုင္းရင္း ေဆးသမားေတာ္ေတြနဲ႔ ျပသတိုင္ပင္ၿပီး ထိထိေရာက္ ေရာက္ကုသေစခ်င္ပါတယ္။


ၿမ၀တီ